سومین روز تریبون نانو و صنعت، با حضور مدیران، کارشناسان و نانوفناوران این حوزه، و با محوریت صنایع ساخت و ساز و عمران، در بخش صبحگاهی و معرفی برخی از برنامه های توسعه صنعتی ستاد نانو در بخش عصرگاهی ، از ساعت 8 تا 16 روز دوشنبه 26 آبان 99 برگزار شد.
در بخش ارائه‌های موضوعی این روز، و در نوبت بعدازظهر، با محوریت معرفی برخی از برنامه های توسعه صنعتی ستاد نانو، در ابتدا مهندس رضا سلطانعلی زاده، مدیر شبکه تبادل فناوری نانو، با موضوع دسترسی به منابع نامحدود برای سازمان شما، به بیان توضیحاتی پیرامون سهم و توانمندیهای مکمل شرکتهای دانش بنیان و شرکتهای صنعتی در اقتصاد کشور پرداخت و در ادامه چرایی، سازوکارها و تاریخچه شکل گیری شبکه تبادل فناوری، و انواع فرآیندهای اجرایی تقاضا و پروژه در شبکه تبادل را از طرف فناوری و از طرف صنعت، تشریح نمود.
وی با اشاره به نقش، تعداد و ساختار شبکه ای کارگزاران در فعالیتهای شبکه تبادل، به چالشهای فناوری و نوآوری، و مکانیزمهای حمایتی پروژه ها، پرداخت و وضعیت پروژه های شبکه تبادل فناوری، را در حوزه های مختلف صنعتی معرفی کرد.
سلطانعلی زاده، ضمن برشمردن نمونه هایی از متقاضیان استفاده از خدمات شبکه تبادل فناوری، برخی از پروژه های موفق شبکه تبادل فناوری، را معرفی نمود. رنگهای هوایی رویه خارجی و داخل کابین هواپیما، فیلتر هوای کابین، بهبود مقاومت به ضربه ظروف بسته بندی مواد شیمیایی بر پایه PP، لوله فاضلاب ساختمانی UPVC سخت حاوی نانوذرات، عایقهای حرارتی و بلنکت صفحه ای آیروژل، استفاده از نانومواد در آمیزه رویه تایر، نمک زدایی از آب روستاییان خوزستان، طراحی و ساخت سیستم مدیریت آب توازن شناورها، دستگاه جت پلاسمای سرداتمسفری برای چراغهای اتومبیل، طراحی، ساخت و تعمیرات ایمپر و کیسینگ، شافت، کوپلینگ و سنسورهای پمپهای KSB، و معرفی زنجیره ارزش فناوری الکتروریسی و فیلترهای صنعتی، زنجیره ارزش صنعت نانوپوششهای سخت و دکوراتیو، موضوعاتی بودند که در بخش پایانی این ارائه توضیح داده شد.
وی در بحث معرفی مکانیزمهای حمایتی پروژه ها، به بیان حمایتهای این شبکه از جمله د ر زمینه های اعطای تسهیلات و خدمات مورد نیاز فرآیند تبادل، اثبات فناوری به صنعت، و کاهش ریسک صنعت، پرداخت.
اعطای نمونه رایگان، اخذ تأییدیه های عملکردی از مراجع داخلی و خارجی، تحقیق و توسعه تطبیقی و تکمیلی، تسهیلات بلاعوض بشرط موفقیت، نسهیلات ارزانقیمت به فناوران، ایجاد پایلوت و معرفی نیروی متخصص، در این ارائه، بعنوان مکانیزمهای حمایتی مدنظر برای پروژه ها در زمینه اثبات فناوری مطرح شد. سلطانعلی زاده درباره اقدامات و حمایتهای موجود در زمینه کاهش ریسک نیز به تشریح حمایتها شامل معرفی فناوران توانمند، تضمین فناوری در قالب ارائه ضمانتنامه صندوقها و پذیرش ریسک فنی صنایع توسط ستاد، پرداخت.
مدیر شبکه تبادل فناوری نانو، در زمینه مکانیزمهای حمایتی پروژه ها در زمینه اعطای تسهیلات موضوع اعطای تسهیلات کم بهره به فناوران برای تحقیق و توسعه، تسهیلات ارزانقیمت خط تولید برای صنعت، تسهیلات توسعه خط تولید برای صنایع پیشرو و نیز لیزینگ تجهیزات را توضیح داد.
خدمات حقوقی قراردادها، خدمات مورد نیاز متقاضی از قبیل انجام تستهای مورد نیاز، رصد فناوری و تحلیل پتنت و نیز مالکیت فکری، حمایتهای دیگری بود که در بیان مکانیزمهای حمایتی پروژه ها، به آنها اشاره شد.
در بخش بعد، مهندس سیدهادی حسینی، مدیر برنامه چالش فناوری و نوآوری، با موضوع یافتن بهترین متخصص برای سخت ترین مسأله: برنامه چالشهای فناوری و نوآوری، به ارائه مطالب پرداخت.
تشریح فضای ارتباطی بین صنعت و دانشگاه، نوآوری بسته و نوآوری باز، موضوع واسطه های نوآوری و تبیین چالشهای فناوری و نوآوری، سرفصلهایی بودند که مهندس حسینی، در این بخش از تریبون نانو و صنعت به توضیح آنها پرداخت.
وی در پاسخ به طرح این سوال که چرا برخی محققان در فضای تجاری سازی با وجود اینهمه تلاش هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده اند، به بیان تفاوت نوآوری و اختراع پرداخت و اظهار داشت که درصد کمی از اختراعات به نوآوری و تجاری سازی تبدیل میشوند. بعبارت دیگر از طیف زیادی از ایده های مختلف و جذاب، در مسیر تجاری سازی تا رسیدن به یک محصول، نهایتا مواردی اندک به محصول تبدیل میشوند.
مدیر برنامه چالش فناوری و نوآوری، در توضیح پیشرانهای نوآوری، بعنوان محرک تبدیل یافته های علمی به نوآوری به قیف نوآوری و کشش تقاضای مشتریان و وضع استانداردهای جدید از یک سو و نیز فشار فناوری در اثر تحقیق و توسعه و بروز ایده های جدید از سویی دیگر اشاره کرد و اظهار داشت که در برنامه چالش پس از مطرح شدن نیاز شرکت متقاضی و طی مراحل شناسایی فناوری موجود و مالکیت فکری و طراحی فرآیند، در جهت تسریع توسعه محصول گام برداشته میشود.
حسینی افزود: پس از شکل گیری ایده، لازم است بررسی‌های کارشناسی بروی آن انجام گیرد، اینکه چه نیازهایی برای آن مطرح است، چه مشتریانی برایش وجود دارد و اینکه آیا اساسا آن ایده امکان اجرا دارد یا خیر.
وی ادامه داد که در پاسخ به نیاز متقاضی، پس از بررسی‌های فنی و اقتصادی شبکه اعلام می شود که آیا پاسخ آماده ای وجود دارد یا خیر. اگر پاسخ آماده ای وجود نداشت این تقاضا به واحد چالش منتقل میشود و درآن واحد، با ارتباطی که بین تیم متقاضی و متخصصان گرفته میشود، طی یک دوره مشخص، فناوری مورد نیاز برای متقاضی معرفی میشود.
در ارائه سوم، مهندس سعید طالعی، کارشناس برنامه چالش فناوری و نوآوری، با موضوع چگونه در برنامه چالش مشارکت کنیم؟، به ارائه توضیحات پرداخت. معرفی برنامه چالشهای فناوری و نوآوری (InnoTEN)، تاریخچه چالشهای فناوری و نوآوری، نحوه احصای تقاضاهای چالش، روش‌های حمایتی در برنامه چالش و خلاصه آماری چالش، محورهای بحث طالعی در این بخش از برنامه بود.
به گفته مهندس طالعی، چالشهای نوآوری، رقابتی دربازه زمانی مشخص جهت دریافت پاسخی فناورانه برای مسئله ای مشخص است. اینوتن بعنوان یکی از برنامه های شبکه تبادل فناوری نانو متولی اجرای چالشهای فناوری و نوآوری است که در حال حاضر 47 مسأله تعریف شده، 44 فراخوان منتشرشده، 1522 طرح ارئه شده و غربال شده، 133 طرح برای ساخت نمونه برگزیده شده ، 24 چالش در حال جریان است و 14 چالش نیز پایان یافته است.
کارشناس برنامه چالش فناوری و نوآوری، در پایان به برخی از چالشهای موفق، اشاره کرد که عبارت بودند از: افزایش زمان ماندگاری محصولات کشاورزی، تولید نانوپوششهای چربی گریز پایدار روی سطوح فلزی و شیشه ای، کاهش نفوذپذیری هوا در لایه داخلی تایر خودرو، طراحی و ساخت سلولهای باتری لیتیومی، بهبود خواص مهندسی کامپوزیتهای پلیمری، ساخت جوهرهای رسانا و نیمه رسانا برای کاربردهای الکترونیک چاپی، بهبود خواص مهندسی کامپوزیتهای پلیمری و افزایش پایداری حرارتی ویتامین D3 در روغنهای مایع خوراکی.
در بخش چهارم ارائه ها، خانم مهندس سمانه گشتی آذر، مسئول واحد ارزیابی محصولات، با موضوع معرفی واحد ارزیابی محصولات نانو و صدور گواهی نانو مقیاس، به ارائه مطلب پرداخت. محورهای بحث مهندس گشتی آذر، عبارت بودند از: ضرورت ارزیابی محصولات، معرفی چارت سازمانی، شاخصهای ارزیابی، توضیحاتی پیرامون نشان تأییدی نانو و اشاره به سایر فعالیتها و حمایتها.
مسئول واحد ارزیابی محصولات ضمن اشاره به اینکه ارزیابی و ممیزی محصولات و حمایت ازاین شرکتها و نیز برررسی پرونده ها توسط کارشناسان و بازرسان ذیصلاح انجام می‌گیرد، به توضیح روند اخذ گواهی نانومقیاس آزمایشی و صنعتی پرداخت.
گشتی آذر در این باره اظهار داشت که شرکت مدعی تولیدکننده محصول مبتنی برفناوری نانو، در گام نخست برای اخذ گواهی نانومقیاس، ابتدا در سایت nanoproduct.ir ثبت نام می‌کند و مدارک و مستندات دال بر نانویی بودن محصول خود را بارگذاری می‌کند. در گام بعد، اطلاعات اولیه توسط کارگزاران بررسی میشود و پس از اینکه تایید شد پرونده به مسئول واحد می‌رسد. کارشناس مدارک ارسالی متقاضی را مورد بررسی قرار می‌دهد و درصورتیکه مدارک مورد تایید باشد، پرونده پذیرش خواهدشد و بحثهای بازرسی انجام میشود و در صورت نقص مستندات، به صورت پذیرش مشروط اعلام شده و در این حالت یک گرنت شبکه آزمایشگاهی به شرکتها اختصاص داده می شود که با استفاده از آن، شرکت متقاضی می تواند مدارک و مستندات خود را تکمیل کند و متحمل هزینه نشود.
مسئول واحد ارزیابی محصولات، در این باره افزود: پس از پذیرش پرونده، یک طرح آزمونی آماده و مطابق با محصول، در اختیار بازرس قرار داده میشود که پس از هماهنگی زمان بازدید کارگزار با متقاضی از نظر زمان بازدید، نمونه برداری انجام می‌گیرد مستندات پس از ارسال به آزمایشگاه با نتایج و مستندات اولیه مقایسه و ارزیابی می شود. درصورت مطابقت ، گواهی یکساله بصورت تایید آزمایشگاهی یا در بستر صنعتی و پایلوت تایید میشود.
گشتی آذر در پایان ارائه نیز به ثبت عنوان تاییدی نانو به نام ستاد در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و استفاده از ابزارهای قانونی حقوقی و کیفری مرتبط با مالکیت انحصاری بر این عنوان پرداخت و اظهار داشت که عنوان نانو به نام ستاد نانو و جهت جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی سودجویان از نام نانو ثبت شده است.
حمایت از مشخصه یابی و تکمیل مستندات فنی، کمک به اخذ استانداردها و مجوزهای لازم برای محصولات، حمایت از انجام آزمونهای عملکردی و اخذ مجوزهای الزامی، نظارت بر بازار محصولات فناوری نانو، ایجاد بانک اطلاعات محصولات وشرکتهای فناوری نانو، فعالیتهای دیگری بود که مسئول واحد ارزیابی محصولات، در ارائه خود به آنها اشاره کرد.
در پنجمین بخش از ارائه های این روز، خانم مهندس شکوه خلیلی‌فرد، مدیر برنامه نانومچ، با موضوع معرفی برنامه طرحهای نوآورانه فناوری نانو (نانومچ)، به ارائه مطلب پرداخت.
برنامه تجاری‌سازی فناوری نانو (Nano Match)، یک برنامه دائمی با رویکرد حمایت از طرح‌هایی است که در حوزه نانوفناوری، به نمونه اولیه رسیده‌اند. فناوران، شرکتهای نوپا، پژوهشگران و جامعه دانشگاهی، بعنوان طرف عرضه و شرکتهای صنعتی و سرمایه‌گذاران خطرپذیر و مستقل، بعنوان طرف تقاضا، از جمله مخاطبان این برنامه هستند.
در این برنامه، طرح‌هایی پذیرفته میشوند که نمونه اولیه‌ای از آنها ساخته شده و مبتنی بر نیاز صنعت باشد، مشابه داخلی نداشته و یا در صورت وجود مشابه، بهبود کیفیت، خواص و یا کاهش هزینه نسبت به آن داشته باشند. انطباق محصول با تعاریف نانو نیز از دیگر شاخصه‌های مهم در پذیرش طرح‌ها است.
نانومچ در هر سال، طی فراخوان‌هایی، اقدام به دریافت طرحهای متقاضیان می‌نماید. درخواست‌های دریافتی، بر اساس شاخصه‌های مختلفی از جمله، قابلیت تجاری شدن، فنی و نانومقیاس، قابلیت توسعه بازار، نوآوری و همچنین پتانسیل تیم فناور برای پیشبرد طرح، ارزیابی میشوند. طرحهای پذیرفته شده در برنامه، طی بازه زمانی مشخصی که برای هر طرح، متناسب با سطح آن متفاوت است، فرصت استفاده از امکانات و تجهیزات در دسترس را دارا خواهند بود. همچنین این طرح‌ها، ضمن بهره‌مندی از خدمات و حمایتهای نانومچ برای توسعه کسب و کار خود، پس از اتمام فرآیند توسعه محصول، امکان استفاده از سایر حمایتها و امکانات ستاد نانو برای توسعه بازار را نیز خواهند داشت.
در طی دوره های برگزارشده تاکنون طرحهای فراوانی، در حوزه‌های مختلف صنعتی، از سراسر کشور دریافت شده است. طرحهای دریافتی که واجد شرایط اولیه باشند، پس از داوری اولیه، به جلسه ارائه حضوری دعوت میشوند. طرح‌هایی که در برنامه پذیرش اولیه میشوند، در گام اول برای دریافت تأییدیه نانومقیاس، به واحد بررسی ستاد نانو ارجاع داده میشوند. همزمان، بررسی‌های اقتصادی طرح شروع شده و با توجه به نقشه راه تعیین شده برای هر طرح، حرکت در مسیر توسعه تا رسیدن به یک محصول قابل عرضه به بازار و یا قابل معرفی به صنعت، ادامه خواهد داشت. در طول این مسیر، تنها تیم‌هایی می‌توانند موفق به پذیرش نهایی و بهره‌مندی از حمایتهای نانومچ در برنامه شوند که ضمن دریافت تأییدیه نانومقیاس ستاد نانو، با تلاش و ممارست زیاد در بازه زمانی مشخص شده، انگیزه خود را بعنوان یک کارآفرین برای پیشرفت کار به اثبات برسانند. امید است تا با یاری خداوند متعال و تلاش و همت سرمایه‌های انسانی کشور، نانومچ بتواند گامهای موثری در جهت کارآفرینی، تجاری‌سازی و تولید ثروت از دستاوردهای داخلی حوزه فناوری نانو بردارد.
کامپوزیت دندانی لایت کیور نانو هیبریدی، فیلتر جداکننده آب و روغن، بندآورنده خونریزی پپتیدی، حسگر تشخیص اثر متاستاز سلولهای سرطانی، دستمال کاغذی آنتی‌باکتریال، فیلتر سرنگی، نانوامولسیون روغن درخت چای حاوی داروی آداپالن، نانودماسنج‌های فلوئورسانی بر پایه نوکلئیک اسید، نانوپودر آپاتیتی جهت پیشگیری از پوسیدگی دندان، پچ پوستی آبرسان و ترمیم کننده پوست‌های خشک و اگزمایی، از جدیدترین طرحهای نانومچ هستند
در حال حاضر تعداد 1214 درخواست، 377 جلسه مصاحبه، 124 پذیرش اولیه و 38 پذیرش نهایی، آمار مربوط به این برنامه است. شایان ذکر است که نانومچ تنها از طرح‌ها و دستاوردهای به نمونه اولیه رسیده در حوزه محصولات حمایت می‌کند. داوطلبان برای ثبت طرح می‌توانمد از طریق لینک ثبت محصولات در سایت nanomatch.ir و این لینک اقدام نمایند.
در ادامه، مهندس محسن قربانی، مدیر برنامه توانمندسازی کسب و کارهای نوپای نانو، به ارائه مطالب با موضوع تشریح برنامه توانمندسازی کسب و کارهای نوپای نانو پرداخت.
قربانی با طرح این پرسش که موانع اصلی رشد سریع کسب و کارهای نوپای نانو چیست، به تبیین عوامل متعدد اثرگذار همچون مشکلات بازار، مدل کسب و کار، سرمایه، تیم و مجوز اشاره کرد و چنین موانعی را از عوامل عدم توانایی برخی استارتاپها و مجموعه های استارتاپی در رسیدن به رشد و موفقیت عنوان کرد. عضو گروه نوآوری ستاد نانو، در این راستا برنامه پل را معرفی کرد که برای حل مشکلات موجود به فاز طراحی و اجرا درآمده است.
وی نقشه راه در برنامه پل را تمرکز روی شرکتهای موفق در اخذ تاییدیه آزمایشگاهی دانست. به گفته وی، وضعیت توانمندی شرکتهایی که پروفایل جامعی از این کسب و کارها دارند، ارزیابی میشوند و در برنامه پل به سمت رشد حرکت می‌کنند.
مدیر برنامه توانمندسازی کسب و کارهای نوپای نانو، در ادامه به معرفی و تبیین چهار ساختار اصلی در برنامه پل پرداخت و هر یک از این ارکان را توضیح داد. دوره پیش شتابدهی، مشاوره و تیم سازی، تسهیل اخذ مجوزها و آماده سازی برای جذب سرمایه از ارکان این ساختار هستند. در دوره پیش شتابدهی، در طی مدت زمان سه ماهه تلاش میشود تا تیم ها بتوانند بازار را بشناسند و ارتباط بتوانند با مشتریهای اولیه شان بگیرند. در دوره اعتبارسنجی ، بخشبندی بازار، شناخت عمیق مشتریان، مشتریان اولیه، مدل کسب و کار، اعتبارسنجی فرضیات مهم مطرح است. در مشاوره منابع انسانی، ارزیابی کلی ساختار تیم، شناخت شخصیتی اعضای تیم، تعریف شایستگی های شغلی، جذب نیرو مورد توجه قرار می‌گیرد و تسهیل در اخذ مجوزها، تشکیل پرونده، آماده سازیمستندات، رفع نقایص دنبال میشود.
قربانی در بیان سه هدف اصلی مطرح در این برنامه به بحث فروش، جذب سرمایه و ورود به شتابدهنده اشاره کرد و رشد ملی و بین‌المللی را از اهداف مدنظر برای شرکتها دانست.
در پایان هر یک از ارائه های تریبون نانو و صنعت، حاضران برخط، به بیان پرسش های خود از فناور و مسئول ارائه دهنده وبینار پرداختند. این کار از طریق سامانه ارسال برخط پیامها در وبینار، و نیز از طریق شماره های تماس اعلام شده در پایان هر ارائه شرکت،و همچنین از طریق راههای ارتباطی بخش ترویج صنعتی، صورت گرفت.
شایان ذکر است که «تریبون نانو و صنعت» با توجه به رعایت دستورالعملهای بهداشتی و بعنوان جایگزین عدم برگزاری نمایشگاه نانودر پاییز امسال، برگزار شد. این رویداد وبیناری، در راستای ترویج صنعتی فناوری نانو، و با هدف معرفی توانمندی های فناوری نانو ایران در حوزه های مختلف صنعتی به شرکت ها، سازمان ها، جامعه صنعتی کشور و عموم علاقمندان و فعالان این حوزه با حمایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، همکاری شرکت های فناوری نانو و ارائه مدیران، کارشناسان، محققان و فناوران فعال در این حوزه، طبق برنامه زمانبندی شده، در هفته پایانی آبان ماه سال جاری، به صورت آنلاین برگزار شد.
