امروزه شرکت های نوپا به عنوان یکی از اصلی ترین بازیگران توسعه و رشد اقتصادی در کشورهای مختلف شناخته می شوند. با این حال براساس نتایج بررسی های مختلف اغلب این شرکت ها در سال های اولیه فعالیت خود با شکست روبرو می شوند. نظرات متعددی در مورد دلایل شکست شرکت های نوپا ارائه شده که در این گزارش به برخی از دلایل مطرح شده اشاره شده است.
20 دلیل شکست شرکتهای نوپا
همواره این سوال در ذهن فعالان فضای کسبوکار و افراد دانشگاهی وجود دارد که علت نرخ بالا شکست شرکت های نوپا چیست؟ در این زمینه مطالعات متعددی صورت گرفته است و دلایل متعددی از سوی شرکت های نوپا به عنوان دلایل شکست آنها مطرح شده است. در این گزارش براساس بررسی که در بین 101 شرکت نوپا بعد از شکست آن ها صورت گرفته است، فهرست 20 مورد از مهمترین دلایل شکست شرکت های نوپا براساس میزان نقش آن ها در شکست (به صورت درصد) بیان شده است. در ادامه توضیحات لازم در مورد هر یک از دلایل ذکر شده ارائه می گردد.
1. شکست در چرخش در زمان مورد نیاز: عدم تغییر مسیر یا تغییر مسیر سریع از یک محصول بد، استخدام بد و یا تصمیم بد، توسط 7 درصد شرکت های نوپا به عنوان یکی از دلایل شکست آن ها ذکر شده است. در واقع درگیر شدن در یک ایده بد می تواند باعث هدر رفتن منابع (مالی و غیرمالی) شرکت نوپا گردد و همچنین سبب ناامیدی بخش زیادی از نیروی انسانی شرکت مذکور نسبت به پیشرفت می گردد.
2. افسردگی شغلی : تعادل در زندگی کاری چیزی است که اغلب بنیان گذاران شرکت های نوپا به آن توجه نمی کنند و این موضوع احتمال شکست آن ها را افزایش می دهد. تقریباً حدود 8 درصد از شرکت ها نوپا این موضوع (عدم توجه به تعادل در زندگی کاری) را به عنوان دلیل شکست خود مطرح کرده اند. در واقع توانایی کاهش تلافات در مواقع ضروری و تلاش مجدد زمانی که شما به بن بست رسیده اید، عامل مهمی در موفقیت و اجتناب از افسردگی شغلی است.
3. عدم استفاده از ارتباطات یا شبکه: اغلب مشاهده شده است که بنیان گذاران شرکت ها نوپا از عدم وجود شبکه یا ارتباط با سرمایهگذاران اظهار تاسف می کنند اما در کمال تعجب نتایج پیمایش حاکی از آن بود که یکی از دلایل شکست شرکت های نوپا عدم استفاده و بهره برداری از شبکههایی که در آن قرار داشتهاند، عنوان شده است. 8 درصد شرکت های این مساله را به عنوان دلیل شکست خود مطرح کرده اند.
4. چالش های قانونی: برخی اوقات منبع شکل گیری شرکت های نوپا یک ایده ساده است که در یک دنیا با پیچیدگی های قانونی ظهور می کند و این پیچیدگی ها منجر به مسدود کردن مسیر رشد ایده مورد نظر می شوند.
5. عدم وجود منابع مالی و سرمایه گذاران علاقه مند: یکی از دلایل شایع شکست شرکت های نوپا که توسط بنیان گذاران آن ها مطرح شده است، کمبود سرمایه گذاران علاقه مند در مراحل اولیه و یا در کل مراحل رشد شرکت است.
6. موقعیت: محل استقرار شرکت نوپا موضوع مهمی است. در واقع باید به تجانس بین محل استقرار شرکت نوپا و محصول یا خدمت آن شرکت توجه شود. در واقع برخی مواقع استقرار شرکت در محلهایی که توان رقابت و یا مشتریان کافی وجود ندارد باعث شکست شرکت نوپا می شود. یا برخی مواقع استقرار شرکت نوپا در محل هایی که فاصله زیادی با محل سکونت تیم های مورد نیاز برای ادامه فعالیت دارد، عامل مهمی در شکست شرکت نوپا است مگر اینکه امکانات و تجهیزات ارتباطات از راه دور در دسترس باشد.
7. عدم اشتیاق و تخصص در یک حوزه: ایده های خوب بسیاری در جهان وجود دارد اما بنیان گذاران 9 درصد از شرکت های نوپا متوجه شدند که فقدان شور اشتیاق و همچنین دانش آن ها نسبت به یک حوزه و مهمترین دلیل شکست آن ها در حوزه مورد نظر است. حتی اگر ایده مطرح شده ایده خیلی خوبی باشد. پس باید توجه داشت که صرف خوب بودن یک ایده ملاک موفقیت یک شرکت نیست بلکه باید علاوه بر علاقه در مورد آن تخصص هم داشته باشید.
8. تغییر مسیر بد: اگر تغییر مسیر فعالیت در شرکت نوپا به دقت و براساس پشتیبانی دادههای کافی صورت نگیرد، این اقدام منجر می شود که شرکت نوپا در مسیر اشتباهی قرار بگیرد و متعاقباً با شکست روبرو شود.
9. عدم هماهنگی با سرمایهگذاران/ شرکا: اختلاف و عدم هماهنگی بین بنیان گذارن شرکت یک مساله مرگ بار برای شرکت های نوپا است. علاوه بر این اختلاف با سرمایهگذاران نیز عاملی مهم در شکست شرکت ها نوپا است.
10. از دست دادن تمرکز: در واقع انحراف شرکت از مسیر اصلی فعالیت خود به واسطه پروژه های منحرف، مسائل شخصی و یا از دست دادن تمرکز توسط 13 درصد شرکت های نوپا به عنوان دلیل شکست آن ها مطرح شده است. در واقع بنیان گذارن شرکت های نوپا با توجه به چشم اندازهای متفاوتی که دارند در راستای حضور در حوزههای فعالیت مختلف تلاش می کنند و این امر منجر به از دست دادن تمرکز آنها میشود.
11. معرفی محصول به بازار در زمان اشتباه: اگر شرکت نوپا محصول خود را خیلی زود به بازار معرفی کند ممکن است به واسطه برخی ضعف هایی که دارد توسط مشتریان به عنوان محصول غیرمرغوب و بدون کیفیت شناخته شود و تغییر نگرش منفی مشتریان قطعا خیلی مشکل خواهد بود. در مقابل دیر معرفی کردن محصول نیز ممکن است باعث از دست رفتن فرصت ها بازار شود و رقبا با معرفی به موقع محصول خود، بازار را در اختیار بگیرند.
12. انعطافناپذیری و عدم پیگیری و توجه به بازخوردهای مشتریان: عدم توجه به مشتریان بهترین و مناسب ترین مسیر برای شکست است. در واقع عدم توجه به بازخوردهای مشتریان یکی از جریانهای اصلی شکست اغلب شرکت های نوپا است.
13. ضعف بازاریابی: آگاهی در مورد مشتریان هدف خود و همچنین آگاهی در مورد نحوه جلب توجه آن ها و تبدیل آن ها به مشتریان پیشرو، یکی از مهمترین مهارت ها برای موفقیت کسبوکار است. در واقع شرکت های نوپای ناموفق اغلب به دنبال تولید محصول خود هستند و اصلاً به نحوه ترویج ایده و محصول خود نیستند به همین خاطر است که 14 درصد از شرکت های نوپا ضعف بازاریابی را به عنوان دلیل شکست خود مطرح کرده اند.
14. نداشتن مدل کسبوکار: اغلب بنیان گذاران شکست خورده موافق هستند که مدل کسب و کار مساله مهمی است. در واقع صرف داشتن ایده های بزرگ کافی نیست و بنیان گذاران باید از ابتدای فعالیت خود استراتژی مشخص و واضحی داشته باشند. 17 درصد از شرکت های نوپا نداشت مدل کسب و کار را عامل اصلی شکست خود معرفی کرده اند.
15. محصول غیرکاربرپسند: بدترین اتفاقات زمانی رخ می دهند که شرکت های نوپا به صورت آگاهانه با تصادفی، خواسته ها و نیاز مشتریان را نادیده می گیرند. در واقع تولید محصولات که مطابق با خواسته ها و نیاز کاربران نیست توسط 17 درصد شرکت های نوپا به عنوان عامل شکست معرفی شده است.
16. موضوعات قیمت گذاری و هزینه: یکی از موضوعات مهم توجه به هزینه های تولید کالا و همچنین قیمت گذاری درست آن است. برخی از شرکت های نوپا بدون توجه به هزینه ها یک محصول را توسعه می دهند و بنابراین برای جبران هزینه ها مجبور می شود محصول را با قیمت بالا به بازار عرضه کنند که این موضوع باعث کاهش قدرت رقابتی آن ها نسبت به رقبا و بالتبع شکست آن ها می گردد.
17. خارج شدن از رقابت: برخلاف حرف های کلیشه ای که گفته می شود شرکت های نوپا به رقابت توجه نمی کنند، واقعیت این است که ایده هایی که در بازار معتبر شناخته می شوند، ممکن است منجر به ورود و فعالیت شرکت های متعددی در آن حوزه و سبب ایجاد فضای رقابتی شود. در این میان با حضور رقبا نگرانی هایی در شرکت های نوپا ایجاد می شود که عدم توجه به آن ها باعث شکست 19 درصد از شرکت های نوپا شده است.
18. در اختیار نداشتن تیم مناسب: دسترسی به یک تیم متنوع با مجموعه ای از مهارت هایی متفاوت اغلب با عنوان یک عامل حیاتی برای موفقیت در راه اندازی یک شرکت مطرح شده اند. در مقابل عدم دسترسی به تیم مناسب و با مهارت در همه زمینه های کسب و کار منجر به شکست شرکت 23 درصد شرکت های نوپا شده است.
19. فرار از پول نقد: منابع مالی و زمان برای شرکت های نوپا محدود است و لازم است که این منابع عاقلانه و براساس منطق مشخص به فعالیت های مختلف اختصاص داده شوند. با این حال اغلب شرکت های نوپا با این سوال روبرو هستند که چگونه منابع خود را به فعالیت های مختلف اختصاص بدهند و به همین خاطراست که 29 درصد شرکت های نوپا این موضوع را به عنوان دلیل شکست خود مطرح کرده اند.
20. نداشتن نیاز بازار: بعضاً بسیاری از شرکت های نوپا تلاش خود را متمرکز به برطرف کردن یک مشکل که جذاب به نظر می رسد، میکنند و اصلاً به دنبال ارائه محصول یا خدمتی در راستای رفع نیاز بازار نیستند. بنابراین این شرکت ها با کمبود تقاضا برای محصول و خدمت خود روبرو هستند و با شکست روبرو می شوند. در این میان 42 درصد شرکت ها، توسعه محصول و فناوری بدون توجه به نیاز بازار را دلیل اصلی شکست خود عنوان کرده اند.
منبع : Insights, C. (2014). The top 20 reasons startups fail. October, 7, 2014