شرکت زیست ابزار پژوهان با استفاده از کاربرد فناوری نانو درحوزه فرآورده‌های تشخیصی موفق به تولید کیت‌های تشخیص سریع مورفین، آمفتامین و متآمفتامین به صورت مجزا و یک کیت سه تستی تشخیص سریع مورفین، آمفتامین و متامفتامین گردید.
تست اعتیاد به عنوان یک آزمون قانونی جهت بررسی سوء مصرف مواد و وابستگی افراد به مواد مخدر انجام می‌گیرد. قاعده اساسی در تست‌های غربالگری اعتیاد بر این است که پاسخ منفی در تست غربالگری به طور قطعی منفی تلقی می شود، اما پاسخ مثبت تست غربالگری قطعیت ندارد و می‌بایست با یک روش استاندارد تایید شود؛ علت عدم قطعیت پاسخ مثبت آزمون غربالگری به خطای آنتی‌بادی‌های بکار رفته در تست‌های ایمنوکروماتوگرافی مربوط است که این آنتی بادی‌ها نمی‌توانند میان مولکول‌های مواد مخدر مانند مورفین و مولکول‌های دارویی مانند کدئین تمیز قائل شوند، بنابراین آزمون تاییدی مبتنی بر تجزیه شیمیایی عوامل گوناگون الزامی می‌گردد.
علاوه بر این امروزه سوء مصرف مواد مخدر به اعتیاد به مواد مخدر طبیعی مانند تریاک، شیره و حشیش محدود نمی‌شود و موج جدیدی از انواع مواد سنتزی اعتیاد‌آور در جامعه دیده می‌شود. ظهور مواد مخدر سنتزی و نیمه‌سنتزی تعریف قانونی واژه اعتیاد را دگرگون کرده است و جامعه نیاز دارد که آزمون‌های غربالگری و تاییدی متناسب برای مواد اعتیاد‌آور جدید طراحی و عرضه کند.
براین اساس شرکت زیست ابزار پژوهان با بهره‌گیری از توان علمی و تجربه همکاران خود درحوزه فرآورده‌های تشخیصی با تدوین برنامه‌ای مدون، خلا‌های موجود در بازار را شناسایی و راهکارهای مناسب جهت پاسخ به آن‌ها را ارائه کرد. دراین راستا این شرکت موفق به تولید کیت‌های تشخیص سریع مورفین، آمفتامین و متآمفتامین به صورت مجزا و یک کیت سه تستی تشخیص سریع مورفین، آمفتامین و متامفتامین با استفاده از فناوری نانو و حاوی نانو ذرات طلا شده است.
هدف از طراحی این کیت‌ها دستیابی به یک کیت کامل جهت جداسازی و تشخیص انواع مختلف آمفتامین‌ها، مورفین و متامفتامین به طور همزمان و جداگانه در نمونه ادرار افراد مشکوک به روش کروماتوگرافی لایه نازک است.
استفاده از نانو ذرات طلا در این محصولات یک مزیت محسوب می‌شود، زیرا به دلیل مساحت سطحی زیاد نانوذرات طلا، زیر لایه می‌تواند توسط آنتی‌بادی‌های متفاوت عامل‌دار شود که این منجر به حساسیت بیشتر آزمون می‌گردد. نانوذرات به دلیل اندازه‌های کوچکشان می‌توانند به‌راحتی در میان تخلخل‌های نیترو سلولز حرکت کرده و به خط آزمون برسند. علاوه بر این، رنگ قرمز کلوئید طلا برای استفاده در تست تشخیص سریع یک مزیت محسوب می‌شود.
هر چهار کیت تشخیصی اعتیاد در اسفند سال 1394 موفق به دریافت گواهینامه نانو مقیاس از واحد ارزیابی محصولات ستاد ویژه توسعه فناوری نانو شدند.
