دوشنبه ۱۴ آذر ۱۴۰۱، ستاد توسعه فناورینانو میزبان مراسم تجلیل از خیرینی بود که دستگاه تشخیص ماریجینهای سرطانی را خریداری و به دانشگاههای علوم پزشکی کشور اهدا کردند. این مراسم با حضور خیرین، فناور این دستگاه و بهرهبردارانی که پیش از این، از این دستگاه استفاده کرده بودند، برگزار شد.
در ابتدای جلسه، دکتر محمد عبدالاحد، عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مجری طرح ضمن تشکر از خیرین برای اهدا این دستگاهها گفت: «این که خانواده مشتقاقی بهعنوان خیر، حوزه علم و فناوری را برای انجام کار خیر انتخاب کردند بسیار قابل تحسین است به ویژه این که موضوع سرطان نیز در میان است. سرطان یکی از بیماریهای بسیار پیچیده است که گروههای مختلفی از جامعه را در گیر کرده از این رو کار خیر در این حوزه اهمیت زیادی دارد. کمک به فناوران و دانشگاهها برای خرید این دستگاه میتواند باری را از روی دوش دولت در این بخش بردارد.»
به گفته فناور این دستگاه، این سیستم بهعنوان یک ابزار تشخیص مکمل میتواند با دقت چند میلیمتر هر ناحیه مشکوک در مارجینهای داخل بدن را ظرف مدت ۳۰ ثانیه در حین عمل، با کمک یک حسگر سوزنی با کالیبراسیون پاتولوژی به جراح اعلام کند. این دانشیار و عضو هیئتعلمی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران افزود: «تشخیص سلولهای سرطانی توسط دستگاه CDP در مارجینهای سرطان، در حین عمل جراحی برای بیش از ۱۰۰۰ نمونه بالینی درون بدنی پستان، با حساسیت و انتخابگری به ترتیب ۹۳ درصد و ۹۰ درصد انجام شده است.
در ادامه دکتر محمد اسماعیل اکبری، فوق تخصص غدد و از بهرهبرداران این دستگاه گفت: «بیش از دو سال است که از این دستگاه برای تشخیص بافتهای سرطانی در جراحیها استفاده میکنم. سالانه بیش از ۱۵۰۰ جراحی انجام میدهم که در تمام آنها از این دستگاه استفاده شده است. تجربه بسیار خوبی در استفاده از این دستگاه داشتم و این ابزار توانسته سرعت و دقت تشخیص بافتهای سرطانی را در جراحی افزایش دهد. هرچند به صورت رایج، بافت برای تشخیص به پاتولوژیست داده میشود اما این ابزار میتواند در محل جراحی به پزشک کمک کند تا با سرعت بیشتری به تشخیص بافتهای آلوده دست پیدا کند.»
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان افزود: «چند دهه است که با افراد خیر در تماس هستم، بیشتر خیرین روی ساخت ساختمان تمرکز دارند در حالی که در بخش تامین تجهیزات نیز فرصتهای کار خیر وجود دارد. از نظر رشد ابتلا به سرطان، ایران در دنیا رتبه بسیار بالایی را دارد که با پیر شدن جمعیت این میزان باز هم افزایش مییابد. در نتیجه لازم است برای مقابله با این بیماری هوشمند، تدابیری اتخاذ شود. سرطان بسیار هوشمندانه عمل میکند، بنابراین ما باید قویتر ظاهر شویم.»
وی گفت: « ده سال است که با تیم توسعهدهنده این فناوری در ارتباط هستم و دو سال است که از این دستگاه استفاده میکنم. این فناوری در جهان بینظیر است. هر چند به دلیل مشکلات مالی، خرید این دستگاه برای برخی مجموعهها دشوار است. به همکاران خود در بخش جراحی پیشنهاد میکنم از این دستگاه استفاده کنند.»
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه گفت: «زمانی که جراح تومور را برمیدارد، این دستگاه به پزشک کمک میکند تا مشخص کند دقیقا چه جاهایی هنوز سلولهای سرطانی باقی مانده است. در حال حاضر نمونه به آزمایشگاه ارسال میشود و در این فاصله تا رسیدن نتیجه، پزشک و اتاق عمل باید منتظر باشند و بیمار نیز بیهوش در اتاق عمل است. این دستگاه کمک میکند تا پزشک تا رسیدن نتیجه پاتولوژی، بررسی دقیقی از وضعیت بیمار داشته باشد.»
وی یکی از مزیتهای این دستگاه را دسترسی به خدمات پس از فروش مناسب عنوان کرد به طوری که در مواردی که نیاز به سرویس دستگاه بوده، این کار در مدت زمان کمتر از یک روز انجام شده است.
دکتر سعید سرکار، دبیر ستاد توسعه فناورینانو درباره این دستگاه گفت: «استفاده نکردن از این دستگاه در اتاق عمل جنایت است. در صورت باقی ماندن سلولهای سرطانی در بدن بیمار، امکان عود بیماری سرطان وجود دارد، بنابراین مهم است که پزشک تشخیص دهد کدام بافت در بدن بیمار سرطانی است. این دستگاه با خطای کمتر از سه درصد این کار را انجام میدهد در حالی که در روشهای فعلی، ۳۰ درصد خطا وجود دارد.»
تشخیص دقیق نواحی درگیر در جراحی سرطان، گامی است حیاتی که از حذف ایمن سلول های سرطانی با حداقل آسیب به بافت های طبیعی اطمینان حاصل شود. دستگاه CDP یک سیستم تشخیص بلادرنگ (Real Time) است که بهعنوان یک ابزار مکمل، در کنار پاتولوژی های فرزون و پرمننت، با استفاده از دو پروب مجزا، برای تشخیص وجود سلول های سرطانی در مارجین های داخلی (Cavity side margins) و هم چنین در غدد لنفاوی زیر بغل (Axillary Lymph Nodes) بیماران تحت عمل جراحی سرطان سینه، استفاده می شود.