تمیز کردن سطح گاز از موادغذایی و چربی‌ها، کار زمان‌بر و خسته‌کننده‌ای است. پاک کردن لکه‌های ایجاد شده روی سطح اجاق گاز با گذر زمان مشکل‌تر هم می‌شوند. فناوری نانو برای رفع این مشکل راه‌حلی ارائه کرده است. با کمک این فناوری، اجاق گازهایی تولید و روانه بازار شده‌اند که خاصیت چربی‌گریزی و آسان تمیزشوندگی دارند! در ادامه مطلب، این اجاق گاز ایرانی که با چربی‌ها میانه خوبی ندارد، معرفی می شود.
اجاق گاز یکی از کالاهای استراتژیک در میان لوازم خانگی است. دمای این استراکچر فلزی و برقی، در برخی نقاط به بیش از ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد، بنابراین رعایت اصول ایمنی در طراحی و تولید آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در کنار ایمنی، سهولت عملکرد این ابزار نیز مهم است؛ چرا که کاربر این محصول، یا همان آشپز، در یک فرآیند نسبتاً طولانی با این ابزار سروکار دارد. وقتی که به زحمات پخت‌وپز، تمیز کردن آثار به جا مانده از آشپزی بر اجاق گاز هم اضافه می‌شود، خستگی این فعالیت تکرارشونده دوچندان خواهد شد. آبگریز و چربی‌گریز کردن سطوح مختلف به منظور سهولت در پاک‌کردن آلودگی‌ها، همواره یکی از دغدغه‌های سازندگان و مصرف‌کنندگان انواع محصولاتی چون لوازم خانگی و الکتریکی بوده است.
چه چالش‌هایی برای ایجاد سطوح چربی‌گریز وجود دارد؟
در سال‌های اخیر پژوهشگران با الهام از فرآیندهای آبگریز کردن سطوح، به دنبال طراحی سطوح چربی‌گریز برای ایجاد خواص بهتر بوده‌اند، اما به دلیل انرژی سطحی پایین‌تر مواد روغنی و چربی‌ها، توسعه پوشش‌های چربی‌گریز با محدودیت‌های بیشتری مواجه است.
فناوری استفاده شده در سطوح اجاق گاز بایستی در برابر سایش، دمای بالا و مواد شوینده قوی مقاومت ویژه‌ای داشته باشد تا خواص چربی‌گریزی را برای مدت مشخص و قابل توجهی در خود حفظ کند. همچنین حفظ شفافیت سطح زیرلایه در برابر عوامل شیمیایی و حرارتی محل به‌کارگیری آن، مساله‌ای است که شرکت‌های تولیدکننده لوازم خانگی به دنبال راه‌حلی برای آن هستند.
سطوح آسان‌تمیزشونده؛ ارمغان فناوری نانو
در اجاق گازهای معمولی چربی‌ها و لکه‌های به جا مانده از پخت‌وپز بر روی سطح گاز به خصوص سطوح لعابی به آسانی تمیز نمی‌شود و مستلزم استفاده از شوینده‌ها و زحمت فراوان برای نظافت آن است. زاویه تماس چربی به عنوان معیاری برای چربی‌گریزی سطح در حالت عادی کمتر از ۲۰ درجه است در حالی که با استفاده از نانوپوشش‌های چربی‌گریز بر پایه نانوسیلیس با کاهش انرژی سطحی پوشش لعابی یا شیشه‌ای اجاق گاز این زاویه به ۷۰ درجه می‌رسد و این ویژگی مانع از چسبندگی روغن و چربی به جا مانده از پخت‌وپز بر روی سطح شده و نظافت آن را آسان می‌کند.
همچنین طی تست‌های صورت گرفته بیش از ۲۵۰۰ سیکل سایشی با مواد شوینده خانگی، این پوشش خاصیت خود را حفظ می‌کند.
گفتنی است که بر اساس برآوردهای انجام شده حجم بازار جهانی پوشش‌های چربی‌گریز در سال ۲۰۱۲ حدود ۸۵ میلیون دلار بوده که از این مقدار ۱۲ درصد آن به پوشش‌های چربی‌گریز دارای نانوذرات اختصاص داشته است و در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان مطرح لوازم خانگی نظیر بوش، زیمنس، ال‌جی، سامسونگ، بکو و گروندینگ از محصولات و پوشش‌های چربی‌گریز در تولید محصولات خود استفاده می‌کنند.
با تولیدکننده اجاق‌گازهای ایرانی با سطوح چربی‌گریز بیشتر آشنا شوید
در حال حاضر از این فناوری در تولید اجاق گازهای خانگی شرکت اسنوا بهره گرفته شده است و متخصصان این شرکت با همکاری شرکت نانوپاد شریف به عنوان تولیدکننده این نوع پوشش‌های چربی‌گریز طی یکی دو سال اخیر تحولی را در قابلیت تمیزکاری سطوح اجاق خود به‌وجود آورده‌اند.
با انجام آنالیزهای میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM)، تفرق پویای نور (DLS) و نیز پراش پرتوی ایکس (XRD)، مشخص شده است که پوشش به‌کار رفته در این محصول استانداردهای لازم را داراست و همچنین مقدار چسبندگی و زاویه تماس آن با استانداردهای ASTM همخوانی دارد. محلول استفاده شده برای پوشش‌دهی این محصول دمای ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند و در مجاورت دائمی آب جوش ماندگاری بالایی در طول دوره مصرف دارد. همچنین مطابق استانداردهای ایران و اروپا در برابر حلال‌های قوی بازی و اسیدی همچنین سایش‌های ۵۰۰ تا ۵۰۰۰ سیکل کارآیی خود را حفظ می‌کند تا نهایتا در آزمون آسان‌تمیزشوندگی EN 14411 شاخص‌های لازم را پاس کند.
گفتنی است، اسنوا شرکت ایرانی تولیدکننده لوازم خانگی است. اسنوا ابتدا در سال ۱۳۸۴ در کارخانه‌ای به مساحت ۲۵ هزار متر مربع در مورچه‌خورت اصفهان، با تولید انواع اجاق گاز و کولر آبی آغاز به کار کرد و اکنون دایره محصولات تولیدی آن شامل اجاق گازهای توکار و ایستاده، تهویه آشپزخانه، مایکروفر، سینی ظرفشویی، دورنما (گیرنده تلویزیون) و جاروبرقی می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با محصولات گروه صنعتی ارکان ساختار نوین ایرانیان (اسنوا) به صفحه این شرکت در پایگاه اطلاع‌رسانی محصولات فناوری نانوی ایران مراجعه کنید.
