معرفی توانمندیهای صنعتی نانو فناوران در بیست وچهارمین نمایشگاه بین المللی قطعات و لوازم یدکی خودرو و تجهیزات وابسته

در راستای ترویج صنعتی فناوری نانو، محصولات صنعتی و توانمندیهای فناورانه شرکتهای فعال عرصه فناوری نانو در بیست و چهارمین  نمایشگاه تخصصی قطعات خودرو  معرفی شدند

بیست وچهارمین نمایشگاه بین المللی قطعات و لوازم یدکی خودرو و تجهیزات وابسته ۸ -۱۱ مرداد ماه ۱۴۰۴ در در محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی فارس برگزار شد. این نمایشگاه با حضور ۷۹ شرکت تولیدی و نمایندگانی از برندهای خارجی و در مساحت هشت هزار متری سالن های حافظ، بهار و فضای باز نمایشگاه برپا شده است.

شرکت های برند و معتبری از استان های فارس، تهران،آذربایجان شرقی،آذربایجان غربی،البرز،اصفهان،سنندج، گلستان،مازندران،قزوین و مرکزی  در این نمایشگاه حضور داشتند .

شرکت کنندگان نمایشگاه قطعات و لوازم یدکی خودرو شیراز در بخشهای زیر طبقه بندی شده بودند:

الف) اجزا و قطعات:

  • تجهیزات نیرو (موتور، جعبه دنده و اگزوز)
  • شاسی اتومبیل (اکسل، فرمان، ترمزها، چرخ، لرزش‌گیر)
  • بدنه (قطعات فلزی، سیستم سقف، پنجره، قاب و بامپرها)
  • قسمت‌های استانداردسازی (اجزای کمربندهای ایمنی، پیچ و مهره‌ها و اجزای ایمنی، درزگیرها، کیسه‌های هوا، غلتک‌ها)
  • اجزای داخلی (صندلی، تودوزی، بخاری، تهویه هوا، فیلترهای داخلی، قطعات الکتریکی)
  • اجزای متناوب و اصلی (هیبرید، موتور الکتریکی، گاز طبیعی، گاز مایع)
  • تجهیزات شارژشونده (ورودی، کابل، اتصال‌دهنده)

ب) الکترونیک و سیستم‌ها:

  • الکترونیک موتور (باتری، قطعات کنترل، سسیتم کنترل برای سیستم رانندگی اتوماتیک، سیستم اتوبوس)
  • سیستم چراغ وسایل نقلیه (چراغ‌های بالای سر، چراغ‌های روز و شب)
  • سیستم الکتریکی (کابل، سیم و سنسورها)
  • سیستم کمک راننده و ایمنی وسیله نقیله (جعبه کیسه هوا، سیستم دوربین‌ها، سیستم‌های مسافت‌سنج)
  • الکترونیک بخش‌های راحتی و آسایش (تهویه اتوماتیک هوا، سر صندلی‌ها، سیستم الکتریکی سازگاری صندلی، سیستم حرکت بدون کلید، سیستم کنترل)

ج) میزان‌سازی:

  • لوازم اصلی میزان‌سازی برای موتور وسایل نقلیه (فرش، لوازم سقف، کاورها و جک)
  • میزان‌سازی، سیستم عملکرد، ارتقاء طراحی و بهبود بخشیدن به سیستم (سیستم اگزوز اسپرت، فیلترهای هوای اسپرت، شاسی اسپرت، تراشه و موتور میزان‌کننده و انتقال‌دهنده‌ها)
  • تجهیزات ویژه و اصلاحات (خمیدگی‌های تریلر، لوازم آفرود و پیکاپ)
  • زه، فرمان و تایر
  • تریلر برای خودروها و وسایل نقلیه تجاری کوچک، لوازم تریلرها
  • نقاشی و رنگ‌آمیزی

د) تایر و باتری:

  • تایر (تایر اتوبوس، کامیون و خودروهای کوچک)
  • تیوب و نوارها
  • وسایل و مواد تعمیر تایر و تجهیزات باتری

هـ) تعمیر و نگهداری:

  • تجهیزات و لوازم تعمیرگاه‌ها: دنده و چرخ‌دنده بالابر، وسایل تست و اندازه‌گیری، نصب تایر، لباس کار
  • تعمیرات بدنه
  • نقاشی و محافظت از خوردگی
  • یدک‌کش

مهندس رقیه شمسی، کارگزار بخش ترویج ستاد توسعه فناوری نانو و میکرو  و مدیر عامل شرکت توسعه فناوری کائنات کبیر به منظور پایش و ترویج فناوری نانو در صنایع قطعات خودرو به همراه تیم مروج حضور یافتند.  هدف از این حضور، گفت‌وگو با غرفه‌داران و فعالان صنعتی، معرفی کاربردهای فناوری نانو در حوزه‌های مرتبط با صنایع  خودرویی و آشنایی آنان با برنامه‌های حمایتی ستاد نانو بود.

محورهای اصلی پایش و گفت‌وگو در مآموریت پایش این رویداد عبارت بودند از:

  • معرفی کاربردهای فناوری نانو در صنایع قطعات خودرو  با تمرکز بر حوزه‌های عملیاتی و قابل پیاده‌سازی
  • تبیین برنامه‌های حمایتی ستاد نانو برای واحدهای صنعتی، از جمله مشاوره، تسهیلات، و معرفی شرکت‌های دارای گواهی نانو مقیاس
  • ارائه توانمندی‌های ملی در حوزه نانو و معرفی نمونه‌های موفق صنعتی در صنعت خودرو سازی

 

به صورت کلی سه کاربرد اصلی برای استفاده صنعتگران در صنایع خودروسازی (شامل انواع نانوپوشش، انواع نانوکامپوزیتهای پلیمری و انواع رنگها و رزینها) در این نمایشگاه مورد توجه بود که در ادامه به توضیح هر یک پرداخته می شود:

۱- نانو پوششهای  PVD،CVD

در صنعت خودروسازی، تخریب سطوح قطعات یکی از چالش‌های اساسی محسوب می‌شود. این مشکل به‌ویژه در بخش‌های حیاتی مانند:

  • *   قطعات موتورها و گیربکس‌ها
  • *   چرخ‌دنده‌ها و یاتاقان‌ها (بلبرینگ‌ها)
  • *   ابزارهای برش مورد استفاده در قطعه‌سازی (همچون هاب‌ها) و تیغه‌های شیپینگ

به‌وضوح مشاهده می‌شود عوامل اصلی این تخریب عبارتند از: اصطکاک شدید، سایش، خوردگی

در این نمایشگاه، تمرکز بر معرفی و ترویج فناوری‌های نوین پوشش‌دهی است. اعمال این پوشش‌ها بر روی سطوح قطعات یادشده، تحولی چشمگیر در عملکرد آن‌ها ایجاد می‌کند:

  • –  افزایش فوق‌العاده سختی سطح: مقاومت در برابر تغییر شکل و فرورفتگی.
  • –  کاهش قابل‌توجه ضریب اصطکاک: حرکت روان‌تر قطعات و کاهش تلفات انرژی.
  • –  کاهش زبری سطح: بهبود کیفیت سطح و کاهش اصطکاک.
  • –  بهبود مقاومت به سایش: افزایش طول عمر قطعات در برابر سایش مکانیکی.
  • –  بهبود مقاومت به خوردگی: محافظت در برابر عوامل شیمیایی و محیطی مخرب.

۲- کاربرد نانو کامپوزیت های پلیمری و لاستیک  در صنعت خودرو

نانوکامپوزیت‌ها به دلیل مزایای چشمگیر نسبت به فلزات و صرفه‌جویی‌های اقتصادی حاصل از آن‌ها، امروزه توسعه‌ی قابل توجهی در صنعت خودرو پیدا کرده‌اند. سبکی، خواص مکانیکی برتر، افزایش طول عمر قطعات، مقاومت بالا در برابر خوردگی، سرمایه‌گذاری کمتر نسبت به قطعات فلزی، و سهولت تولید با ماشین‌آلات محدودتر از جمله دلایلی است که خودروسازان را به سمت استفاده از قطعات کامپوزیتی سوق می‌دهد. برای ارتقای کیفیت این قطعات و رفع چالش‌هایی مانند استحکام حرارتی یا مقاومت سایشی، نانوکامپوزیت‌ها جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند.

1-2- مواد افزودنی کلیدی در نانوکامپوزیت‌های خودرو:

*   نانوذرات سیلیس: بهبود استحکام مکانیکی و مقاومت سایشی تایرها و قطعات لاستیکی.

*   نانوذرات رس: افزایش استحکام، پایداری حرارتی و کاهش نفوذپذیری گازها در باک بنزین و قطعات داخلی.

*   نانوذرات تیتانیوم دی اکسید: ایجاد خاصیت خودتمیزشوندگی و مقاومت در برابر  اشعه یو وی در بدنه و شیشه‌ها.

*   نانوذرات اکسید روی: بهبود مقاومت حرارتی و خواص ضدباکتری در سطوح داخلی.

*   آیروژل‌ها: عایق‌کاری حرارتی و صوتی فوق‌العاده در تونل کف، کاپوت و درها.

*   اکسید گرافن و گرافن: افزایش استحکام، هدایت حرارتی/الکتریکی و سبکی فوق‌العاده در بدنه، باتری‌ها و قطعات ساختاری.

*   نانوذرات نقره: خاصیت ضدباکتری در سطوح قابل لمس (فرمان، دستگیره‌ها، سیستم‌های تهویه).

2-2- کاربردهای عملی در صنعت خودرو:

  • –  قطعات بدنه و ساختاری: سپرها، گلگیرها، درپوش باک بنزین، کفپوش‌ها، پنل‌های در (کاهش وزن، مقاومت در برابر خراش و ضربه).
  • – سیستم‌های تایر و لاستیک: بهبود مقاومت غلتشی، چسبندگی، عمر مفید و کاهش مصرف سوخت (با استفاده از نانو سیلیس در ترکیب لاستیک).
  • –  قطعات موتور و محفظه: پوشش‌ها، واشرها، قطعات پمپ‌ها (مقاومت حرارتی و شیمیایی بهتر).
  • –  داخل کابین: داشبورد، پنل‌های در، دستگیره‌ها، روکش صندلی‌ها (مقاومت در برابر اشعه یو وی ، خراش، لکه، و خاصیت ضدباکتری).
  • –  سیستم‌های الکتریکی و باتری: محافظ‌ها، جداکننده‌ها، پوشش کابل‌ها (عایق‌بندی بهتر، پایداری حرارتی).
  • –  عایق‌های حرارتی و صوتی: پانل‌های عایق در کف، سقف و موتور (استفاده از آیروژل‌ها یا نانوکامپوزیت‌های پرشده).

 3-2- مزایای کلیدی نانوکامپوزیت‌ها:

  • کاهش وزن چشمگیر: صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش انتشار دی اکسید کربن
  • بهبود استحکام و سفتی: امکان طراحی قطعات نازک‌تر و سبک‌تر بدون افت عملکرد.
  • پایداری حرارتی بالاتر: عملکرد بهتر قطعات در مجاورت موتور و سیستم‌های دما بالا.
  • مقاومت شیمیایی و خوردگی عالی: افزایش طول عمر قطعات در محیط‌های مختلف.
  • ویژگی‌های عملکردی افزوده: خودتمیزشوندگی، ضدباکتری، مقاومت در برابر  اشعه یو وی ، کاهش اصطکاک.
  • انعطاف‌پذیری طراحی و تولید: قابلیت قالب‌گیری پیچیده و کاهش تعداد قطعات و مونتاژ

 

۳-پوشش ها و روکش ها

حفاظت سطحی یکی از حوزه‌های کلیدی و استراتژیک در صنعت خودروسازی محسوب می‌شود. چالش‌هایی مانند تخریب ناشی از سایش مکانیکی ،حرارت بالا و نیاز به چسبندگی بهتر رنگ‌ها و پوشش‌ها، همواره مورد توجه خودروسازان بوده است در این زمینه، نانو روکش‌ها با ارائه راه‌حل‌های نوین، تحولی اساسی ایجاد کرده‌اند

1-3- مزایای کلیدی نانو روکش‌ها نسبت به روش‌های سنتی: 

  • طول عمر بالاتر: افزایش ۲ تا ۵ برابری دوام سطوح در برابر عوامل محیطی
  • کاهش هزینه‌های نگهداری: نیاز کمتر به تعویض قطعات و شستشوی خودرو
  • حفاظت چندکاره: ترکیب چندین عملکرد (ضدخش، ضد UV، ضد آب) در یک پوشش نازک
  • پایداری زیست‌محیطی: کاهش مصرف مواد شیمیایی خورنده و حلال‌های آلی

 

شایان ذکر است دستاوردهای ترویج شده ایران در زمینه صنعت خودرو و محصولات معرفی شده توسط تیم پایش ترویج صنعتی (مرتبط با این رویداد) عبارت بودند از: