سومین روز تریبون ملی نانو و صنعت، با محوریت صنایع حوزه رنگ و رزین و نیز معرفی برنامه های توسعه صنعتی فناوری نانو، دوشنبه 13 اسفند ۱۴۰3 با حضور مدیران، کارشناسان و فناوران این حوزه برگزار شد.
مهندس مرتضی رنجبر، کارشناس گروه ارزیابی و نظارت ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، در ارائه خود در تریبون نانو و صنعت، به معرفی گواهینامه نانومقیاس و فرایند ارزیابی محصولات فناوری نانو پرداخت.
رنجبر در ابتدای سخنان خود، به اهمیت اعتبارسنجی محصولات فناوری نانو اشاره کرد و گفت: «اگر اعتبارسنجی محصولات حوزه فناوری‌های مختلف، از جمله حوزه فناوری نانو، از طرف متولی این فناوری انجام نگیرد و به حال خود رها شود، با ورود محصولات نامعتبر به بازار، اعتماد عمومی نسبت به این فناوری از بین خواهد رفت.» وی افزود که وجود اطلاعات شفاف و جامع، برای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری صحیح در نهادهای دولتی ضروری است.
وی در ادامه، به تشریح فرایند ارزیابی محصولات فناوری نانو پرداخت و گفت: «اولین گام برای درخواست ارزیابی، ورود به سامانه https://login.nanoproduct.ir است. متقاضیان ابتدا اطلاعات شرکت خود را ثبت می‌کنند و سپس می‌توانند برای ثبت محصولات خود اقدام کنند.» وی افزود که پس از ثبت نهایی محصول، پرونده به کارشناس ارجاع می‌شود و در صورت پذیرش، بازرسان از فرایند تولید نمونه‌برداری می‌کنند و نمونه‌ها برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می‌شوند.
کارشناس گروه ارزیابی و نظارت ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، در بخش دیگری از سخنان خود، به تمایز بین تاییدیه آزمایشی و گواهینامه نانومقیاس اشاره کرد و گفت: «تفاوت اساسی این دو در چاپ گواهینامه است. در تاییدیه نانومقیاس، گواهینامه چاپی به متقاضیان ارائه می‌شود.» وی افزود که تاییدیه آزمایشی به محصولاتی اعطا می‌شود که در مقیاس آزمایشی تولید می‌شوند یا نیاز به دریافت استانداردهای اجباری دارند.
وی در ادامه، به شرایط اعطای گواهینامه نانومقیاس به محصولات نیازمند به دریافت استاندارد یا تاییده اجباری پرداخت و گفت: «به عنوان مثال اگر محصولی در حوزه غذا و دارو تولید شود، ابتدا باید مجوزهای لازم از سازمان غذا و دارو دریافت شود و سپس برای دریافت گواهینامه نانومقیاس اقدام شود.»
مهندس رنجبر همچنین به مفهوم پذیرش مشروط در فرایند ارزیابی اشاره کرد و گفت: «محصولاتی که اطلاعات و مستندات آن‌ها قابل قبول نباشد، اما احتمال تایید آن‌ها با انجام آزمایش‌های تکمیلی وجود داشته باشد، به صورت مشروط پذیرفته می‌شوند.» وی افزود که در این حالت، آزمایش‌های تکمیلی با حمایت مالی گروه ارزیابی انجام می‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، به اصول و روش‌های ارزیابی محصولات فناوری نانو پرداخت و گفت: «سه شاخصه اصلی برای ارزیابی محصولات حوزه فناوری نانو وجود دارد: احراز اندازه و جنس جزء نانومتری، مهندسی و تکرارپذیر بودن فرایند تولید، و بهبود خواص نسبت به حالت غیر نانومتری.» وی افزود که برای تعیین اندازه جزء نانومتری، از آزمون‌های TEM، FE-SEM، DLS و BET استفاده می‌شود و برای آنالیزهای تعیین جنس جزء نانومتری، از آزمون‌های XRD، XRF، ICP و AES بهره گرفته می‌شود.
رنجبر در پایان سخنان خود، به نحوه بازپرداخت هزینه ارزیابی محصولات تایید شده اشاره کرد و گفت: «شرکت‌ها می‌توانند 70 درصد هزینه را به صورت نقدی یا 100 درصد آن را به صورت گرنت شبکه آزمایشگاهی دریافت کنند.»
در بخش پرسش و پاسخ، مهندس رنجبر به سوالاتی در مورد تمدید گواهینامه نانومقیاس پاسخ داد و گفت: «پس از انقضای گواهینامه، متقاضیان می‌توانند از طریق سامانه https://login.nanoproduct.ir برای تمدید آن اقدام کنند. مدت اعتبار گواهینامه نانومقیاس 4 سال و مدت اعتبار تاییدیه آزمایشی 2 سال است.»
ارائه مهندس رنجبر در تریبون نانو و صنعت، نشان از اهمیت و دقت فرایند ارزیابی محصولات فناوری نانو در ایران دارد. این فرایند با هدف حفظ اعتماد عمومی به این فناوری و حمایت از تولید محصولات با کیفیت انجام می‌شود.
گفتنی است پنجمین رویداد ملی تریبون نانو و صنعت، با هدف معرفی توانمندی‌های دانش‌بنیان فناوری نانو ایران، از شنبه 11 اسفند تا پنجشنبه 16 اسفند ماه ۱۴۰3 و از ساعت ۹ تا 16برگزار خواهد شد. این رویداد با حمایت ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو و با ارائه بیش از 60 تن از متخصصان و فناوران، به معرفی محصولات، دستاوردها، برنامه‌های حمایتی و فرصت‌های اقتصادی و تجاری در حوزه‌های مختلف صنعتی می‌پردازد. شرکت در این رویداد برای عموم علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.
