کاربرد فناوری نانو در ایجاد خواص آب‌دوستی و آب‌گریزی مورداستفاده در صنعت اسباب‌بازی‌ها

خواص آب‌دوستی و آب‌گریزی مواد، بسته به کاربرد و موارد مصرفشان، مزایا و معایب خاص خود را دارند. به عنوان مثال در اسباب‌بازی‌ها اهمیت این ویژگی‌ها بسته به نوع مصرف کودک می‌تواند مفید یا مضر باشد. وجود خاصیت آب‌گریزی در وسایل، عروسک‌ها و اسباب‌بازی‌های پلاستیکی کودکان به دلیل عدم جذب آب و به تبع آن کاهش تجمع میکروب‌ها و باکتری‌ها بسیار حائز اهمیت است. همچنین در شن‌های غیرطبیعی که به شن‌های جادویی معروف هستند، بعد از استفاده و مخلوط شدن با آب باید خشک شوند و آبی جذب نکنند و به حالت اولیه خود برگردند. از طرف دیگر، خاصیت آب‌دوستی در بعضی از اسباب‌بازی‌ها کاربرد زیادی پیدا کرده است، برای مثال می‌توان به اسباب‌بازی‌هایی که اخیراً با نام کپسول‌های جادویی مورداستفاده قرار گرفته‌اند و در آب گرم در عرض چند ثانیه با جذب آب به عروسک تبدیل می‌شوند، اشاره کرد. علاوه بر صنعت اسباب‌بازی، از مشکلات رایج در صنایع مختلف می‌توان به وجود رطوبت و نشت آب به زیرساخت‌های متفاوت قطعات ساختمانی و صنعتی اشاره کرد. آب و رطوبت در صنایع مختلفی مانند صنعت ساختمان، صنایع دریایی، سطوح فلزی و… می‌تواند مشکل‌ساز باشد. نفوذ در مصالح ساختمانی، نشت آب به علت خلل و فرج درونی و ترک‌های ریز، مسئله‌ای آشنا است. اغلب مصالح ساختمانی مانند گچ، بتن و سیمان دارای دسته‌های هیدروکسیل در سطح خود هستند. دسته‌های هیدروکسیل به علت تشابه با قالب و فرم آب و خصوصیت آب‌دوستی، جذب‌کننده آب بوده و بدین گونه به آسانی خیس شده و آب در سطح آن‌ها رخنه می‌کند؛ بنابراین به منظور پیشگیری از رشد ترک‌ها، پوسته شدن روی رنگ و گچ، ایجاد کپک و قارچ در اثر رطوبت و…، آب‌گریز کردن این سطح‌ها دارای ارزش بسیار زیادی است. هنگامی که یک سطح دارای بافت ریزی در مقیاس نانومتری باشد، فصل اشتراک بین هوا و آب در یک قطره که بر روی سطوح قرار گرفته است، افزایش یافته و نیروی موئینگی بین قطره و سطح شدیداً کم می‌شود. به این علت، قطره آب شکل کروی به خود گرفته و امکان توقف ذرات آب روی سطح از بین می‌رود. به طور کلی برای دستیابی به خاصیت آب‌گریزی در یک سطح، می‌توان از رنگ‌ها و پوشش‌های آب‌گریز استفاده کرد. اساساً در رنگ‌های آب‌گریز از تلفیقات حاوی عناصر سیلیکون، مانند پلی اورگانو سیلیکان، اپوکسی پلی‌سیلوکسان و پلیمرهای حاوی فلوئورین استفاده می‌شود [1].

زاویه تماس (Contact Angle) زاویه‌ای است که میان سطح تماس مایع با سطحی که مایع با آن در تماس است، تعریف می‌شود. توماس یانگ (Thomas Young) حدود دویست سال قبل (سال 1805) پیشنهاد کرد که رفتار زاویه تماس یک مایع، نتیجهٔ تعادل دینامیکی یک قطره نشسته بر روی سطح جامد هموار تحت تأثیر سه کشش سطحی در فصل مشترک فازهای مایع و بخار γ_Liquid-Vapor در فصل مشترک جامد و مایع، γ_Solid-Liquid و در فصل مشترک جامد و بخار γ_Solid-Vapor است قطره مایع به دلیل کشش بین سطحی (Interfacial Tension) که بر روی آن اثر می‌کند، شکل مشخصی به خود می‌گیرد [2].

شکل 1- زاویه تماس قطره چسبیده

زاویه تماس، از طریق اندازه‌گیری زاویه‌ای که یک قطره از مایع با سطح جامد ایجاد می‌کند، به دست می‌آید و کمیتی برای بیان ترشوندگی سطح جامد به وسیله مایع است. بسته به اینکه اندازه زاویه کوچک‌تر یا بزرگ‌تر از 90 درجه باشد سطح جامد آب‌دوست (هیدروفیل[1]) یا آب‌گریز (هیدروفوب[2]) است؛ Hydro به معنای آب است و Phobia به معنای ترس است در واقع اصطلاح Hydrophobic ترس رفتار آب را از چیزی به نام سطح توصیف می‌کند. در این حالت آب به شکل قطرات و دانه‌های متراکم و به دنبال این رفتار سعی می‌کند که از سطح فرار کند. در زاویه صفر سطح کاملاً خیس می‌شود، به عبارت دیگر زاویه 90 درجه مرز بین آب‌دوستی و آب‌گریزی است. زاویه تماس یک قطره از مایع با سطح در تعیین ترشوندگی آن مؤثر است. هرچه زاویه تماس به صفر نزدیک‌تر باشد، ترشوندگی بیشتر است. هرچه زاویه تماس به 180 درجه نزدیک‌تر باشد آب‌گریزی افزایش می‌یابد. جدول 1 رابطه میان قدرت برهمکنش مایع/ مایع و جامد/ مایع، درجه ترشوندگی و زاویه تماس و شکل 2 رابطه میان کیفیت‌تر شوندگی و زاویه تماس را نشان می‌دهند [2].

جدول 1- رابطه میان قدرت برهمکنش مایع/مایع و جامد/مایع، درجه ترشوندگی و زاویه تماس

شکل 2- رابطه میان کیفیت ترشوندگی و زاویه تماس

زاویه تماسی که در اثر به‌کارگیری از این رنگ‌های آب‌گریز ایجاد می‌شود کمتر از 90 درجه است. استفاده از ایجادکننده‌های سیلان، اورگانوسیلان و فلوروسیلان توانایی این زاویه را به کمی بیشتر از 90 درجه (داشتن سطح با خاصیت آب‌گریز) افزایش می‌دهد. سختی آب‌گریزی پایین و همچنین پایداری کم از معایب این رنگ‌ها به شمار می‌رود. در این موقعیت که به‌کارگیری فناوری نانو در رنگ‌های آب‌گریز می‌تواند چاره‌گر باشد تا بتوان به رنگ فوق آب‌گریز و با خاصیت مطلوب دست یافت. به‌کارگیری افزودنی‌های نانومتری به منظور ازدیاد زبری سطح و در نتیجه افزایش زاویه تماس، دلیل به‌کارگیری نانوذرات با خاصیت آب‌گریز (مانند نانوذرات سیلیکا) در رنگ است. عموماً در رنگ‌های فوق‌آبگریز نانویی از نانوکامپوزیت‌های آلی- معدنی استفاده می‌شود. به عنوان مثال در نمونه‌هایی از رنگ‌های آب‌گریز مبتنی بر فناوری نانو از نانوکامپوزیت‌های آلی- معدنی (نانوکامپوزیت آکریلیک- سیلیکا) استفاده شده است، اندازه ذرات سیلیکا استفاده شده حدود 15 تا 30 نانومتر و اندازه نانوکامپوزیت تشکیل شده زیر 200 نانومتر است [1].

همان‌طور که در بالا هم اشاره شد، فناوری نانو در ایجاد خواص آب‌گریزی و آب‌دوستی تأثیر به‌سزایی دارد که در ادامه شرح داده می‌شود.

ابتدا مفهوم آب‌گریزی و آب‌دوستی بیان می‌شود. در پوشش‌های آب‌گریز آب نمی‌تواند به سطح بچسبد در واقع به دلیل همین آب است که به این ویژگی آب‌گریزی گفته می‌شود. آب‌گریزی از جمله خصوصیات فیزیکی سطحی یک ماده است. مواد آب‌گریز به دلیل ناهمواری‌های سطحی میکرومتری و نانومتری خود، اجازه انتشار آب روی سطح را نمی‌دهند و این امر موجب قطره‌ای شدن آب و سر خوردن آن‌ها از روی سطح می‌شود. مولکول‌های آب‌گریز غیرقطبی هستند و به همین علت به دیگر مولکول‌ها و حلال‌های غیرقطبی علاقه دارند. این مولکول‌های آب‌گریز در داخل آب به هم متصل می‌شوند و تشکیل میسل³ (مواد فعال سطحی) می‌دهند. چند نمونه مثال از مولکول آب‌گریز شامل نفت، آلکن‌ها، روغن، چربی و… است. از مواد هیدروفوب در صنعت به عنوان شوینده چربی، جداکننده‌های نفت از آب و برای جدایی ذرات غیرقطبی از سطوح قطبی استفاده می‌شود. آب‌دوستی از کلمه یونانی philicity به معنای دوستی تشکیل شده است که ویژگی فیزیکی ماده‌ای را نشان می‌دهد که می‌تواند به‌طور موقت با آب پیوند هیدروژنی ایجاد کند. همچنین اجازه نفوذ مایع را از سطح مرطوب خود خواهد داد[3].

شکل 3- تصویری از یک سطح ابرآب‌گریز

پوشش‌های آب‌گریز و آب‌دوست کاربردهای فراوانی می‌توانند داشته باشند. سطوح آب‌گریز باعث ایجاد خاصیت دیگری به نام خود تمیزشوندگی می‌شود. از این پوشش‌ها همچنین به‌عنوان پوشش‌های ضدبرف، غبار و ضدگردوغبار نیز می‌توان استفاده کرد. عمل تمیزکنندگی این پوشش‌ها به این علت است که نه تنها آب بلکه آلودگی‌ها نیز قادر به چسبیدن به سطح نیستند و اگر بر روی سطح، آب ریخته شود یا بعدها باران ببارد سطح شسته می‌شود. به‌کارگیری نانوذرات در ساخت پوشش‌های آب‌گریزی، باعث بهبود این خاصیت می‌شود [3].

پلیمرهای پرکاربرد در صنعت اسباب‌بازی، معمولاً آب‌گریز هستند. می‌توان این پلیمرها را با اضافه کردن برخی از نانوذرات اکسید فلزی آب‌دوست به‌طور قابل توجهی آب‌دوست کرد [4]. به عنوان مثال برای بهبود خواص آب‌دوستی در پلی‌پروپیلن‌ها که کاربرد وسیعی در اسباب‌بازی‌ها دارد از دی‌اکسید تیتانیوم که ذاتاً آب‌دوست است، استفاده می‌شود. نمونه‌های خام پلی‌پروپیلن دارای زاویه تماس 90 تا 150 درجه هستند و بنابراین به‌عنوان سطوح آب‌گریز معرفی می‌شوند، سطوح دارای پوشش نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم با زاویه تماس 56 درجه به‌عنوان سطوح آب‌دوست شناخته می‌شوند [5].

در پژوهشی، تأثیر غلظت نانوذرات اکسیدروی بر خواص آب‌گریزی پلی‌پروپیلن بررسی شد. بر اساس این مطالعه مشخص شد که افزایش غلظت نانوذرات اکسیدروی که به عنوان ذرات آب‌گریز شناخته می‌شود، در پلی‌پروپیلن باعث ایجاد زبری بیشتر در سطح می‌شود. با افزایش اندازه نانوذرات اکسیدروی از زبری پوشش کاسته می‌شود و آب‌گریزی آن کاهش پیدا می‌کند که دلیل آن انباشتگی نانوذرات اکسیدروی است. همچنین غلظت نانوذرات اکسیدروی هم از دیگر عوامل تأثیرگذار بر میزان آب‌گریزی است [3]. در مطالعه‌ای دیگر از نانوذرات نقره به عنوان نانوذرات آب‌گریز نام برده شده که در غشا پلیمری خاصی باعث ایجاد خواص هیدوفوبی می‌شود [6].

همچنین در پژوهش دیگری بهبود عملکرد پوشش پلی‌یورتان با نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم و بررسی اثر خودتمیزشوندگی آن مورد بررسی قرار گرفت. اضافه کردن یک درصد وزنی نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم باعث افزایش ممانعت فضایی و ایجاد باندهای قوی بین زمینه و نانوذرات شده و همچنین باعث افزایش قدرت ترکنندگی و سازگاری خوب در پوشش نانوکامپوزیتی می‌شود و وقتی تحت تابش نور خورشید و اشعه فرابنفش قرار بگیرد [7] باعث بهبود استحکام، مقاومت به خراشیدگی و افزایش آب‌گریزی و ایجاد قدرت خودتمیزشوندگی در پوشش می‌شود. توصیه می‌شود در مناطقی که احتمال خوردگی میکروبی و باکتری شدید است و تابش پرتو UV همراه با حضور رطوبت وجود دارد، برای ایزوله کردن سطح محیط از میکروب‌ها از پوشش‌هایی با یک درصد وزنی نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم استفاده شود. از دی‌اکسید تیتانیوم می‌توان برای خودتمیزشونده‌های آب‌دوست به علت خواص شیمیایی و فیزیکی آن استفاده کرد. TiO₂ علاوه بر اینکه باعث تجزیه مواد آلی در معرض نور می‌شود، بلکه یک آب‌دوست قوی نیز است. همچنین غیرسمی، ارزان، در غیاب نور از نظر شیمیایی بی‌اثر، قابلیت حمل‌ونقل آسان و تشکیل یک لایه رسوبی دارد، بنابراین یک فتوکاتالیست مفید برای تصفیه هوا و آب و همچنین پوشش‌های خودتمیزشونده محسوب می‌شود [8]. از ویژگی خاص این نانوذرات می‌توان برای لوازم و اسباب‌بازی‌های کودکان که در معرض نور خورشید و رطوبت هستند که احتمال نفوذ آب و ایجاد باکتری شوند مانند انواع سرسره و تاب یا فوم‌های کف زمین‌های بازی استفاده کرد که باعث کاهش آب‌دوستی آن لوازم شوند.

ماسه جادویی

یکی از لوازم بازی که اخیراً هم بسیار مورد توجه کودکان و والدین قرار گرفته است ماسه‌های سنتزی موسوم به ماسه‌های جادویی است. ماسه جادویی دارای پوشش نازکی از تری متیل هیدروکسی سیلان است که در زیر آب شکسته نمی‌شود و باعث آب‌گریزی شن می‌شود. اساس این اسباب‌بازی آموزشی محبوب چیزی است که می‌توانید به وفور در ساحل پیدا کنید؛ اما ماسه جادویی دارای یک ویژگی شیمیایی اضافی است که باعث می‌شود آن‌ها کاملاً برخلاف پسر عموی ساحلی خسته‌کننده خود عمل کنند.

شکل 4- نمونه‌ای از شن‌های سنتزی

در نگاه اول، اگر رنگ اغلب زنده آن را نادیده بگیرید، شن جادویی بسیار شبیه ماسه سنتی به نظر می‌رسد. ماسه جادویی دانه‌ای است و درست مانند انواع ساحلی آن از میان انگشتان شما می‌لغزد؛ اما هنگامی که آن را زیر آب قرار می‌دهید، ماسه جادویی شروع به آشکار کردن ویژگی‌های غیرمعمول خود می‌کند.

ماسه جادویی را می‌توان در حضور آب، به شکل‌های سرگرم‌کننده، مانند یک قلعه یا سیب، شکل داد و اگر آب را دور بریزید، یک مجسمه شنی جادویی به‌جای اینکه شکل خود را مانند شن‌های مرطوب ساحل حفظ کند، به توده‌ای از ماسه کاملاً خشک فرو می‌ریزد.

به این دلیل که ماسه جادویی به جای جذب آب، آن را دفع می‌کند. حتی پس از غوطه‌ور شدن در آب، این ماسهٔ عجیب خشک می‌ماند و آبی جذب نمی‌کند.

شرکت‌ها برای تولید ماسه جادویی، از دی‌اکسید سیلیکون شروع می‌کنند و سپس یک لایه بسیار نازک از یک ماده شیمیایی به نام تری متیل هیدروکسی سیلان اضافه می‌کنند. این پوشش باعث می‌شود شن و ماسه آب‌گریز شود. این برخلاف ماسه ساحلی استاندارد است که آب‌دوست است.

شکل 5- ماسه جادویی و فرمول شیمیایی ماده تشکیل‌دهنده آن

مصرف‌کنندگان معمولاً وقتی یک مجسمه شنی جادویی را در زیر آب فرو می‌برند، متوجه درخشش نقره‌ای از هوای محبوس شده می‌شوند. این هوای به دام افتاده به عنوان یک واسطه بین پوشش آب‌گریز و آب‌دوست عمل می‌کند. برایان سی اوتر، فیزیکدان دانشگاه جیمز مدیسون، می‌گوید: هوای محبوس شده همچنین به آب کمک می‌کند تا به سرعت از روی ماسه جادویی بدون خیس کردن آن سر بخورد. ماسه جادویی در ابتدا برای پاک‌سازی نشت نفت ساخته شد. ایده این بود که این پوشش آب را دفع می‌کند اما به جذب و به دام انداختن روغن کمک می‌کند. اگرچه دانشمندان سعی کردند از آن برای تمیز کردن نفت استفاده کنند، اما دلیل اصلی شهرت شن اصلاح شده به عنوان یک اسباب‌بازی است [9].

از فناوری نانو برای افزایش خاصیت آب‌گریزی شن‌های جادویی می‌توان استفاده کرد به این صورت که با افزودن نانوذرات آب‌گریز مانند نانوذرات اکسیدروی به پلیمر تری متیل هیدروکسی سیلان خاصیت دفع آب آن را افزایش دهند [9]. این محصولات از مواد اصلی تشکیل‌دهنده نانوذرات خاک رس، اکسید آلومینیوم و سیلیسیم تشکیل شده است.

کپسول جادویی

یک اسباب‌بازی جدید که باز هم در سال‌های گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته کپسول جادویی است. سرگرم کردن کودکان در حمام هنگام شستشو بسیار مشکل است، چون کودکان به آب‌بازی علاقه‌مند هستند باید وسایل بازی کودکان در حمام فراهم باشد، کپسول سحرآمیز یکی از اسباب‌بازی‌های مناسب برای سرگرم کردن کودکان و علاقه‌مند کردن آن‌ها به حمام کردن است. این کپسول جادویی در آب گرم در عرض چند ثانیه به عروسک تبدیل می‌شود، این عروسک‌ها به اشکال متنوعی هستند که می‌تواند کودک را به هنگام شستشو در حمام سرگرم کند. اسباب‌بازی‌های زیادی وجود دارند که مخصوص حمام طراحی شده‌اند [10].

شکل 6- نمونه‌ای از کپسول جادویی

بهترین نوع این وسایل، ابزاری هستند که هم‌زمان با سرگرم کردن کودک، به شکل‌گیری مهارت‌های مختلف او نیز کمک می‌کنند. حیواناتی که روی آب شناور می‌مانند به تقویت بازی‌های خیالی کمک می‌کنند، فنجان‌ها و آبکش‌های پلاستیکی به کودک کمک می‌کنند تا مفاهیم پر و خالی کردن را یاد بگیرد و اعداد و حروف الفبا که می‌توانید آن‌ها را در حمام آویزان کنید، او را برای یادگیری‌های بعدی آماده می‌کند. این‌ها همه باعث علاقه‌مندی کودک شما به حمام و شستشو خواهد شد. کپسول سحرآمیز اسباب‌بازی ویژه حمام طراحی شده تا کودک را به آسانی شستشو دهید و سرگرم نمایید، کپسول جادویی دارای اشکال هندسی گوناگونی از قبیل حیوانات، اتومبیل و… است.

آب‌دوستی این اسباب‌بازی از ویژگی‌های مهم آن است. می‌توان برای افزایش و بهبود خاصیت آب‌دوستی این اسفنج‌ها از فناوری نانو کمک گرفت. افزودن نانوذرات آب‌دوستی مانند نانوذرات سیلیکا به بستر این اسفنج‌ها باعث افزایش آب‌دوستی و در نتیجه افزایش سرعت باز شدن این اسفنج‌ها در آب می‌شود [11]. این کپسول‌های جادویی از یک فوم پلیمری آب‌دوست (از جنس پلی‌یورتانی یا پلی‌اتیلن) محبوس شده در یک کپسول ژلاتینی تشکیل شده که هنگامی‌که این کپسول در آب گرم قرار می‌گیرد معمولاً ذوب شده و فوم از داخل آن خارج شده و با جذب آب به اشکال گوناگونی تبدیل می‌شود که جذابیت‌های زیادی برای کودکان دارد.‌

شرکت‌های ایرانی

از جمله شرکت‌های ایرانی تولیدکننده شن‌های جادویی شرکت آریا است که با الهام از نمونه‌های خارجی شروع به تولید این نوع از محصولات کرده است [12].

شکل 7- ماسه جادویی شرکت ایرانی آریا

از شرکت‌های ایرانی تولیدکننده نانوذرات آب‌گریز سیلیکا می‌توان به شرکت نیکان نانو اشاره کرد که تولیدکننده صنعتی نانوذرات آب‌گریز سیلیکا است؛ که از کاربرد این نانوذرات در اسباب‌بازی‌های گوناگون و همچنین فوم کف‌پوش زمین‌های بازی کودکان می‌توان نام برد [13].

شرکت‌های خارجی

از شرکت‌های خارجی تولیدکننده کپسول‌های جادویی به شرکت Steve Spangler Science Blue Magic Sand  اشاره کرد که تولیدکننده بزرگ این محصولات است [14].

شکل 8- ماسه جادویی برند خارجی Steve Spangler Science Blue Magic Sand

برند NAKNIKOS INC نیز یک شرکت کانادایی تولیدکننده کپسول‌های جادویی است که به نام کپسول حمام (Bath Beans)  شناخته می‌شوند. از این کالا با عنوان بهترین اسباب‌بازی برای بچه‌ها در حمام نام برده می‌شود که در هر بسته کپسول بزرگ موجود است و هر کپسول دو شخصیت اسفنجی مانند دایناسورها، اشکال، حیوانات وحشی، حیوانات آفریقایی، افسانه‌ها و موجودات دریایی دارد. تنها کاری که باید انجام دهید این است که آن‌ها را در آب گرم قرار دهید و مشاهده کنید که در آب باز می‌شوند [15].

شرکت‌های گوناگونی هم از خواص آب‌گریزی نانوذراتی مانند نانوذرات نقره استفاده کرده‌اند. به عنوان مثال شرکت Pure Plushy با افزودن نانوذرات نقره، به عنوان یک عامل طبیعی آب‌گریز با سمیت کم با اندازه 25 نانومتر به الیاف و فوم‌های عروسک‌ها خواص هیدروفوبی و همچنین آنتی‌باکتریالی می‌دهد [16].

شکل 9- کپسول جادویی برند خارجی NAKNIKOS INC

نتیجه‌گیری

وجود خاصیت آب‌دوستی و آب‌گریزی در وسایل و عروسک‌ها و اسباب‌بازی‌های پلاستیکی کودکان مسئله‌ای است که بسته به نوع استفاده آن‌ها می‌تواند کاربردی باشد. در برخی اسباب‌بازی‌ها هدف اصلی عدم جذب آب و به تبع آن کاهش تجمع میکروب‌ها و باکتری‌ها، آب‌گریز بودن یک ویژگی مثبت است. یا در موارد دیگر افزایش و بهبود جذب آب هدف نهایی است؛ بنابراین وجود این ویژگی‌ها موارد مهمی هستند که مانند همیشه فناوری نانو برای ایجاد این ویژگی‌ها می‌تواند کمک‌کننده و مثمرثمر باشد. به عنوان مثال با استفاده از نانوذرات هیدروفوب می‌توان خاصیت آب‌گریزی شن‌های جادویی را افزایش داد. به این صورت که با افزودن نانوذرات آب‌گریز مانند نانوذرات اکسیدروی به پلیمر تری متیل هیدروکسی سیلان خاصیت دفع آب آن را افزایش دهند. یا برای بهبود خاصیت آب‌دوستی اسباب‌بازی‌های پلیمری اسفنجی، می‌توان از نانوذرات سیلیکا استفاده کرد؛ بنابراین فناوری نانو در زمینه ایجاد خاصیت آب‌دوستی و آب‌گریزی می‌تواند بسیار راهگشا باشد.

مراجع

1. فناوری نانو آب‌گریز چیست و چه کاربردی دارد؟, https://nanosazeh.com/nano-hydrophobicity/
2. معرفی و روش تحلیل آزمون زاویه تماس (contact angle), http://analyzetest.ir/?p=142
3. تأثیر غلظت نانوذرات اکسیدروی بر خواص آب‌گریزی پلی‌پروپیلن

, http://nm.iaushahrood.ac.ir/article_5412411f0ea78190bb049d32d0b0c387e54542.pdf

4. با استفاده از افزودنی پلیمری PSF/SiO بهبود خواص آب‌دوستی غشای نانوکامپوزیتی 2,

http://nm.iau-shahrood.ac.ir/article_540607_0cb7230a4883dc0c18bcef820414da3f.pdf

5. اصلاح سطح ابرآب‌گریز پلیمر پلیپروپیلن با هدف بهبود برهمکنش‌های بیولوژیک,

https://jame.iut.ac.ir/article-1-918-fa.html

6. Xiaoa La, Zhanga M,Hydrophobic silver nanowire membrane for swabbing extraction and in-situ SERS detection of polycyclic aromatic hydrocarbons on toys, Analytical Methods, 2013
7. بهبود عملکرد پوشش پلی‌اورتان با نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم و بررسی اثر خودتمیزشوندگی آن,

http://nm.iau-shahrood.ac.ir/article_540556.html

8. What’s That Stuff? Magic Sand and Kinetic Sand, https://cen.acs.org/articles/93/i12/Magic-Sand-kineticSand.html#:~:text=Like%20magic%20sand%2C%20kinetic%20sand,is%20hydrophobic%2C%20Carrado%20Gregar%20explains.
9. Zhang X, Jin M, Superhydrophobic TiO2 Surfaces: Preparation, Photocatalytic Wettability Conversion, and Superhydrophobic-Superhydrophilic Patterning Phys. Chem. C 2007, 111, 14521-14529

https://sci.bban.top/pdf/10.1021/jp0744432.pdf#view=FitH

10. کپسول سحرآمیز اسباب‌بازی, https://parstina.com/toy/entertainment/capsules
11. برای فرایند اسمز SiO2/ZIF-8 مستقیم اصلاح ساختاری غشای پلیمری پلی اتر سولفون با نانوذرات, https://civilica.com/doc/1224158/
12. سایت محصولات آریا, http://aryacompany.ir/product-category/%d8%ae%d9%85%db%8c%d8%b1-%d8%b4%d9%86%db%8c-%d8%a2%d8%b1%db%8c%d8%a7/
13. نانوذرات آب‌گریز سیلیکا, https://www.nikannano.ir/posts/316032%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D8%A8%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7
14. Magic Sand, https://www.stevespanglerscience.com/lab/experiments/magic-hydrophobic-sand/
15. Bath beans, https://www.amazon.com/Bath-Beans-Fairytale-Children Characters/dp/B07N7 M7 T2X
16. Nanotechnology and Nanosilver: What Are the Concerns?

https://www.microban.com/antimicrobial-solutions/overview/safer-than-nanotechnology

1. Hydrophile
2. Hydrophobic

———————————————————————

• نویسنده:سیده سمانه قاسمی، شرکت توسعه مهندسی الماسواره دانش (tamadco.com)

بخش ترویج صنعتی ستاد توسعه فناوری های نانو و میکرو

 ====================================================================================

[جهت دسترسی به گزارش نهایی محصولات و شرکتهای دارای گواهی نانومقیاس ستاد توسعه فناوریهای نانو و میکرو به «کتب مرجع محصولات و تجهیزات نانو و صنعت» به نشانی (INDnano.ir/category/book) مراجعه کنید]

[همچنین برای دانلود فایل PDF کلیه گزارشات بهمراه جزئیات، به بخش گزارش های صنعتی پایگاه اینترنتی رسانه تخصصی نانو و صنعت (www.INDnano.ir/category/report) مراجعه نمایید]

 ====================================================================================