سومین روز تریبون ملی نانو و صنعت، با محوریت صنایع حوزه رنگ و رزین-برنامه های توسعه صنعتی فناوریهای نانو و میکرو، روز دوشنبه 13 اسفند ۱۴۰3 با حضور مدیران، کارشناسان و نانوفناوران این حوزه برگزار شد.
مهندس مهدی راجی‌پور، مدیر واحد تجهیزات و برنامه هوش مصنوعی ستاد توسعه فناوریهای نانو و میکرو، در ارائه خود در تریبون ملی نانو و صنعت، به بررسی نقش هوش مصنوعی در تحول صنایع نانو و اهمیت بهره‌گیری از این فناوری در تجهیزات و مواد پیشرفته پرداخت.
راجی‌پور با اشاره به روند پرشتاب انقلاب‌های صنعتی و ورود به عصر انقلاب صنعتی چهارم و پنجم، هوش مصنوعی را به عنوان کلیدی‌ترین عنصر این تحول معرفی کرد. وی با بیان اینکه پس از انقلاب صنعتی دوم (برق) و سوم (کامپیوتر)، امروزه هیچ سازمان یا صنعتی بدون بهره‌مندی از هوش مصنوعی قابل تصور نیست، افزود: «هوش مصنوعی دیگر یک مزیت رقابتی نیست، بلکه به یک شرط بقا برای شرکت‌ها تبدیل شده است.»
این متخصص هوش مصنوعی، دو مفهوم سفارشی‌سازی و عدم تمرکز را از ویژگی‌های بارز انقلاب صنعتی چهارم برشمرد و با ارائه مثال‌هایی از کاربرد چاپ سه‌بعدی در تولید محصولات شخصی‌سازی شده، به اهمیت این مفاهیم در صنایع نانو اشاره کرد.
مهندس راجی‌پور در ادامه سخنان خود، به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در فناوری نانو پرداخت و با تفکیک دو حوزه «کاربرد نانو در هوش مصنوعی» و «کاربرد هوش مصنوعی در نانو»، تمرکز بحث خود را بر حوزه دوم قرار داد. وی با معرفی چند وب‌سایت تخصصی در زمینه مواد پیشرفته، از جمله « materials genome initiative » و « materialsdatafacility.org »، به اهمیت استفاده از داده‌های بزرگ و علم داده در کشف و توسعه مواد نانویی پیشرفته تاکید کرد.
وی با اشاره به کاربرد هوش مصنوعی در تجهیزات آنالیز نانو، به پروژه هوشمندسازی دستگاه زاویه سنجی سطح تماس اشاره کرد و افزود: «با بهره‌گیری از الگوریتم‌های یادگیری عمیق، می‌توان فرآیند زاویه سنجی را به صورت خودکار و برخط انجام داد.» وی همچنین به کاربرد علم داده در بهینه‌سازی فرآیندهای تولید در صنایع نانو اشاره کرد.
مدیر واحد تجهیزات و برنامه هوش مصنوعی ستاد توسعه فناوریهای نانو و میکرو، در بخش دیگری از سخنان خود، به معرفی پروژه‌های در دست اقدام این ستاد در حوزه هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم پرداخت. وی از جمله این پروژه‌ها به «پروفایل آمادگی دیجیتال شرکت‌ها»، «مسابقه هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم» و «مدرسه پاییزی نانو و انقلاب صنعتی چهارم» اشاره کرد.
راجی‌پور با تاکید بر اهمیت فرهنگ دیجیتال در سازمان‌ها، افزود: «آمادگی دیجیتال شرکت‌ها بیش از آنکه یک بحث سخت‌افزاری باشد، یک بحث فرهنگی است.» وی همچنین به ضرورت درک صحیح از نیازهای کسب‌وکار و استفاده از ابزارهای مناسب هوش مصنوعی، از جمله پلتفرم‌های بدون کدنویسی، برای حل مسائل اشاره کرد.
در بخش پرسش و پاسخ، راجی‌پور به سوالاتی در زمینه الگوریتم‌های خاص هوش مصنوعی در حوزه نانو و حمایت از شرکت‌های غیر نانویی در زمینه هوشمندسازی داده‌ها پاسخ داد. وی با بیان اینکه الگوریتم‌های خاصی برای حوزه نانو وجود ندارد، به اهمیت بهینه‌سازی الگوریتم‌ها برای کاربردهای خاص در این حوزه اشاره کرد. همچنین در پاسخ به سوالی در مورد حمایت از شرکت‌های غیر نانویی برای هوشمند سازی داده‌ها گفت:«ستاد نانو فقط از شرکت های نانویی حمایت می کند. برای سایر شرکت ها، بنیاد علم ایران برنامه هایی برای حمایت از هوش مصنوعی در مواد پیشرفته دارد.»
گفتنی است پنجمین رویداد ملی تریبون نانو و صنعت، با هدف معرفی توانمندی‌های دانش‌بنیان فناوری نانو ایران، از شنبه 11 اسفند تا پنجشنبه 16 اسفند ماه ۱۴۰3 و از ساعت ۹ تا 16برگزار خواهد شد. این رویداد با حمایت ستاد توسعه فناوریهای نانو و میکرو و با ارائه بیش از 60 تن از متخصصان و فناوران، به معرفی محصولات، دستاوردها، برنامه‌های حمایتی و فرصت‌های اقتصادی و تجاری در حوزه‌های مختلف صنعتی می‌پردازد. شرکت در این رویداد برای عموم علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.
