شاید بتوان ادعا نمود که منشأ تاریخی استفاده از عملیات مکانیکی به برخی از اثرات بسیار ساده آن در کشف آتش بهکمک اصطکاک و همچنین تسهیل انحلال نمک به وسیله ساییدن و آسیابکاریتوسط انسانهای ماقبل تاریخ برمیگردد. با اینحالآلیاژسازی و فعالسازی مکانیکی بهطور خاص برای اولین بار در دهه ۷۰ میلادی جهت تولید آلیاژهای مقاومشده با ذرات پراکندهی اکسیدی با قابلیتکار در دمای بالا مانند صنایع هوافضا مطرح شد. از آنبه بعد تحقیقاتگستردهای در زمینه تولید مواد پیشرفته مانند آلیاژهای غیربلوری با استفاده از این روشصورتگرفت و زمینهاینوین در مهندسی و علم مواد پدید آمد.
تهیه مواد نانوبلوری با روشآلیاژسازی مکانیکی برای اولین بار بهسال ۱۹۸۷ میلادی برمیگردد. بهطور معمول مواد باساختار نانومتری به موادی اطلاق میشود که حاوی دانهها و یا بلورهایی با اندازه کمتر از ۱۰۰ نانومتر باشند. لذا در این مواد کسر زیادی از اتمها در مرزدانهها واقع شده و به علت برخورداری از چنین ساختار منحصر بهفردی در مقایسه با موادی با اندازه دانۀ بیش از ۱ میکرون دارای خواص فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و مغناطیسی ویژهای هستند. از جمله این خواص میتوان به استحکام بیشتر، سختی بالاتر، نفوذپذیری بیشتر و در نتیجه زمان تفجوشیکمتر اشاره نمود.