نخستین روز رویداد ملی تریبون نانو و صنعت 1400، با محوریت صنایع حوزه بهداشت و سلامت و با حضور مدیران، کارشناسان و نانوفناوران این حوزه از ساعت 8 تا 16 روز شنبه 30 بهمن ماه 1400 برگزار شد.
در بخش آغازین این رویداد، و پس از مراسم افتتاحیه، دکتر علی‌اصغر نجیمی، رئیس گروه صنعت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، به‌عنوان سخنران ویژه، پیرامون فناوری نانو و اثرات آن در پیشرفت کشور در ابعاد مختلف سخنرانی نمود. دکتر نجیمی، صحبتهای خود را با نگاهی به گذشته ستاد، آغاز کرد و شرایط فعلی فناوری نانو را در حال حاضر تشریح نمود. وی با اشاره به شکل گیری زیست بومی از محققین و صنعتگران با محوریت این فناوری، اظهار داشت که در دهه دوم فعالیتهای نانوی کشور در شرایطی هستیم که شبکه بزرگی از متخصصین نانو در دانشگاهها، شرکتهای فناور و دانش بنیان، شرکتهای صنعتی و چندین نهاد دولتی، خدماتی، و خصوصی، حول و حوش این فناوری فعال شده‌اند به نحوی که میتوانند به طور مستقل و با اتکا به توان و ظرفیت مجموعه خود، به فعالیتشان ادامه دهند و پیشرفت کنند. رئیس گروه صنعت ستاد نانو، مهمترین ویژگی این برنامه و حوزه را متوجه وجود زیرساختی از نیروی انسانی متخصص در زمینه فناوری نانو در کشور دانست که ظرفیت بسیار بزرگی برای رشد در سالهای آینده این حوزه دارند.
دکتر نجیمی، ضمن ابراز خرسندی از استقبال بخش خصوصی از فناوری نانو و بکارگیری آن در مجموعه های غیردولتی، از تأیید نانومقیاس برای تولید بیش از 900 محصول نانوفناورانه توسط 350 شرکت خبر داد و دلیل آن را در ارزش افزوده خوبی دانست که فناوری نانو در محصولات تولیدی این شرکتها ایجاد می‌کند، چرا که با توجه به شرایط اقتصادی فعلی در کشور، صنایع و سرمایه گذاران به‌دلیل ارزش افزوده خوب محصولات مبتنی بر فناوری نانو، به خوبی از آن استقبال کرده اند که این موضوع نشان می‌دهد که شرایط خوبی در کشور برای این حوزه و سرمایه گذاری در آن برای سرمایه گذاران وجود دارد.
نجیمی در بخش دوم صحبتهای خود به سیاستگذاریهای صنعتی کشور در زمینه فناوری نانو پرداخت و اظهار داشت که برنامه فناوری نانو با اولویتی که در اوایل دهه 80 در کشور گذاشته شد، سیاست خوب و مثمرثمری بود چراکه از همان ابتدا برمبنای توسعه نیروی انسانی شکل گرفت، تا بتواند در سالهای آینده، به فرآیندی زاینده و رو به رشد مبدل گردد. تلاش زیادی شد تا از همان ابتدای برنامه، نیروی انسانی قوی در آن حوزه شکل بگیرد و در گام بعدی خود آن نیروی انسانی همانند لوکوموتیوی، بی نیاز از دولت، بقیه ارگانها را به دنبال خودش بکشد. همچنین در یک مقطع زمانی از این برنامه، – خصوصا از افراد متخصصی که در دانشگاهها فعالیت می کردند – حمایتهای ویژه ای شد، که اکنون بیش از حمایت انجام شده، اثرات آن را مشاهده می کنیم. وی افزود که اگرچه این حوزه، در ابتدا با یک سیاستگذاری دولتی شکل گرفته است، اما الان با توان خود شرکتها و صنایع به پیش می‌رود. نجیمی، با ذکر مثالی از حوزه سلامت گفت که اولا در این حوزه، همه شرکتها خصوصی اند و ثانیا بر مبنای ارزش افزوده در بازار رقابت می‌کنند و این رقابت در حدی است که تمام نانوداروهایی که در حوزه سلامت موجودند، در حوزه صادرات هم فعال هستند. یعنی نه تنها به کمک خاصی نیاز ندارند بلکه از طرف دیگر دارند به راحتی با محصولات موجود خارجی که در بازار هم بوده اند، دارند رقابت می‌کنند و حتی آنها را شکست هم داده اند و در بازارهای بین‌المللی هم در حال فتح بازارهای جدیدشان هستند.
رئیس گروه صنعت ستاد نانو، با اشاره به سال شانزدهم فعالیت ستاد و برنامه های نانو در کشور با ذکر مثالی، دستاوردها و مزایای توسعه فناوری نانو را از نگاه اقتصادی بررسی کرد و گفت که اکنون در مرحله ای هستیم که فروش محصولات نانو سال قبل (1399)، به حدی بود که فقط با درنظرگرفتن مالیات بر ارزش افزوده اقتصاد نانو، چیزی حدود بیست برابر بودجه دولتی سال قبل ستاد نانو، عایدی برای کشور بوده است و این در حالی است که سایر اثرات مثبت استراتژیک، ملی و اقتصادی و مسائل مهم دیگر مثل اشتغال تخصصی، جلوگیری از خروج ارز در خیلی از محصولات، حل مسائل و نیازهای کشور و بومی سازی خصوصا در زمان تحریم، نیز در این زمینه وجود دارد که نشان می‌دهد که این یک سیاستگذاری صحیح برای کشور بوده است و اگر در گذشته بروی فناوری سیاستگذاری و سرمایه‌گذاری شده است، امروزه نه تنها یک سیستم واقعی مبتنی بر مجموعه های خصوصی شکل گرفته بلکه خروجی و بازگشت آن هم به اقتصاد کشور قابل مشاهده و ملموس است. رئیس گروه صنعت ستاد نانو، نکته مهمتر از ایجاد اقتصاد فناوری نانو را رشد اقتصاد این فناوری دانست و گفت : «وقتی به رشد اقتصاد نانو نگاه می کنیم، در واقع به آینده بیشتر امیدوار می شویم چرا که در حال حاضر، بازار محصولات نانو چیزی حدود نیم میلیارد دلار است، و این در حالی است که تقریبا رشد سالانه صد در صدی را بطور متوسط داشته ایم (سال گذشته رشد 160 درصدی بوده است) و این یعنی بیش از صد در صد بالای تورم و این همان آینده خوبی است که فناوریهای زیرساختی و کاربردی از این جنس دارند».
دکتر نجیمی، در بخش پایانی صحبتهای خود، ضمن اشاره به نزدیکی پایان دهه دوم فعالیتهای نانو، با نگاهی به برنامه های صنعتی فعلی و آتی ستاد برای توسعه آینده نانو اظهار داشت که برنامه های ما در سالهای آینده بروی حل چالشهای اساسی کشور است و حمایت دولتی در این مسیر جهتگیری شده است. وی گفت که فناوری نانو، ظرفیت بزرگی برای حل چالشهای بزرگ کشور دارد. چالشهای اساسی کشور در حوزه هایی همچون بحثهای زیست محیطی و بحث سلامت و بخصوص پیشگیری است. بحث آلودگی آب، هوا، بحث تأمین آب سالم و آب شرب، که یکی از دغدغه های بزرگ کشور است. وجود چالشهایی مثل چالش استهلاک و خوردگی در ایران، آن را در زمره کشورهایی قرار داده است که درصد بالایی از خوردگی و استهلاک را دارد. در بحث انرژی با وجود بهره‌مندی از منابع عظیم انرژی در کشور، خصوصا در بهینه سازی مصرف انرژی مشکلاتی داریم. نجیمی افزود:«اینها نمونه چالشهایی است که بر اساس رصد های انجام گرفته ستاد، فناوری نانو ظرفیت حل آنها را دارد.
رئیس گروه صنعت ستاد نانو، یکی از نقاط تمرکز برنامه های صنعتی پیش روی ستاد نانو برای کمک به اقتصاد کلان کشور را حمایت از صنایع بزرگ و بنگاههای اقتصادی بزرگ برای استفاده از نانو به‌عنوان کسب و کارهای جدید دانست تا بتوانند اقتصادهای بزرگتری را ایجاد و بازارهای جدیدتری را فتح کنند. وی افزود: «صنایع بزرگ لوکوموتیو کشنده اقتصاد هستند؛ از این رو تلاش داریم تا از طریق شبکه سازی به این فناوری کمک کنیم تا تیم های فناورها و خلاق به صنایع بزرگ وصل شوند و با ایجاد کسب و کارهای اساسی در آن صنایع به هرچه بزرگترشدن اقتصادشان کمک شود». نجیمی به اجرای برنامه های دیگری که بروی نوآوری متمرکزند نیز اشاره کرد و گفت که در اینگونه برنامه ها، ایده های فناورانه و نوآورانه شناسایی می‌شوند. بنابراین تقویت برنامه هایی مثل مرکز نوآوری، شبکه های سرمایه گذاری برای خدمت به این ایده های خلاقانه و نوآورانه در جهت خلق بازارهای بزرگی از دیگر برنامه های در پیش رو است.
