تریبون نانو و صنعت: خلاصه ای از ارائه های شرکتهای نانوفناور در بخش صنایع نفت، پتروشیمی و نانومواد

پنجمین روز تریبون نانو و صنعت، با محوریت صنایع نفت، گاز، پالایش، پتروشیمی، صنایع نیروگاهی و نانومواد، با حضور مدیران، کارشناسان و نانوفناوران این حوزه، از ساعت 8 تا 16 روز سه شنبه 28 آبان 99 برگزار شد.

در بخش ارائه‌های موضوعی این روز، و در نوبت صبحگاهی، دکتر محمدامین علوی، مدیر توسعه کسب و کار حوزه نفت، گاز، پتروشیمی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، با موضوع برنامه ها، سیاست ها و حمایت های ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، به بیان توضیحاتی پیرامون معرفی ستاد و گروه توسعه صنعت، وضعیت فناوری نانو در صنعت نفت، و برنامه های گروه توسعه صنعت برای حوزه نفت، گاز و پتروشیمی پرداخت.

دکتر علوی، برنامه های گروه توسعه صنعت برای حوزه نفت، گاز و پتروشیمی را در سه محور شامل شبکه تبادل فناوری، چالشهای فناوری و نوآوری و توسعه درونزا برشمرد و با بیان زنجیره فعالیت در صنعت نفت از بحث حفاری تا توزیع، عمده تمرکز فناوری نانو را در مرحله استخراج و فرآوری و پالایش مطرح نمود.

مدیر توسعه کسب و کار حوزه نفت، گاز، پتروشیمی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در تشریح وضعیت فناوری نانو حوزه نفت اظهار داشت که بیش از 38 محصول به صورت انحصاری در این حوزه با فناوری بالا بصورت صنعتی و کاربردی وجود دارد و سایر محصولات با حوزه های دیگری همچون صنایع غذایی وکشاورزی، عمران و ساختمان، حوزه نانوپوشش ها، رنگ و رزین،آب و محیط زیست، اشتراکاتی داشته و مورد این حوزه ها نیز استفاده قرار می‌گیرد.

وی عمده تمرکز  و فعالیتهای اخیر را بر روی نانوکاتالیستها دانست و از تکمیل اطلاعات و تحلیل بازار در این حوزه خبر داد.

علوی، در تشریح لزوم تبادل فناوری، قرارگرفتن نوآوری شرکتهای کوچک فناوری محور در زنجیره ارزش شرکتهای بزرگ و بین‌المللی، را محور صحبت قرارداد و به اهدافی همچون بومی سازی اقلام تحریمی و حل معضلات صنایع در تأمین مواد و تجهیزات، ارتقای ارزش افزوده و بهبود کیفیت محصولات صنعتی، کاهش هزینه های تولید، پاسخ به انتظارات جامعه و صنعت برای حل چالشهای کشور، و همچنین افزایش سطح رقابت پذیری و در نتیجه توسعه بازار و صادرات و افزوده شدن محصول جدید به سبد محصولات صنایع، اشاره نمود.

وی با ذکر این نکته که غالبا شرکت فناور و صنعت زبان مشترکی با هم نداشتند، از به هم رسانی فناور و متقاضی بوسیله کارگزارانی خبر داد که ماحصل آن، تاکنون تحقق بیش از 264 پروژه موفق صنعتی بوده است. وی افزود: یکی از نقش های کارگزاران صنعتی  این است که متقاضیان صنعتی (شرکتهای صنعتی و سازمان) را به عرضه کنندگان  فناوری(شرکتهای دانش بینیان) برساند. در این دیدگاه، فناور، طیفی گسترده است که از شرکت صنعتی تا یک سری هسته های فناور شکل گرفته در دل دانشگاه و مراکز پژوهشی را شامل می‌شود.

وی درباره چالشهای فناوری و نوآوری نیز توضیحات مبسوطی داد و اظهار داشت که با تعریف چالشهای فناوری، درقالب مسابقه ای، مسئله تعریف می‌شود، شرکت صنعتی را معرفی می کنیم، و راه و مسیر درست جهت ورود به آن فناوری را  نشان می دهیم.

مدیر توسعه کسب و کار حوزه نفت، گاز، پتروشیمی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در توضیح حمایت این مرکز از توسعه درونزا توضیح داد: ما به شرکتهایی که یک ایده یا محصولی در حوزه دانش بنیان دارند ولی صرفا نانویی نیستند، کمک می کنیم که از فناوری نانو استفاده کنند تا در نهایت منجر به محصولی در حوزه فناوری نانو شده و به مرحله ای برد که بتوان برای آن بازاری هم متصور شد. وی ادامه داد: از شرکتهای دانش بنیان نیز برای بحث توسعه محصولشان حمایت می کنیم و غالب حمایتهای ما هم در حوزه ارائه تسهیلات است تا به دانش فنی ساخت نمونه اولیه و دریافت تأییدیه های صنعتی برسند.

علوی در توضیح علت پرداختن ستاد به تجاری سازی، با اشاره به این واقعیت که 80 تا 85 درصد کارآفرینی های مبتنی بر فناوری به بازار نمی رسند! به معرفی موسسه خدمات فناوری تا بازار ایرانیان (کریدور)، به‌عنوان بستری برای تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی و فناوری پرداخت و اظهار داشت: از علل شکست بسیاری از شرکتهای کارآفرین، اینست که یا مسیر درستی در پیش نگرفته اند و یا ایده مناسب و پخته ای ندارند؛ از این رو موسسه خدمات فناوری تا بازار ایرانیان (کریدور)، سعی کرده این مسیر را برای شرکتهای صاحب فناوری تسهیل کند تا اسن شرکتها فناوریشان را به بازار برسانند.

وی افزود: مشاوره حقوقی بیمه، بازرگانی و غیره، رصد بازار، عارضه یابی، اخذ مجوزها و گواهینامه های مورد نیاز شرکتها، تأمین مالی، استقرار در مراکز رشد و طراحی صنعتی و بسته بندی از جمله اقدامات کریدور است.

در بخش بعد، مهندس مجید جمشیدیان، مدیر فنی و بازرگانی شرکت پتروپژوهان نانوگستر، با موضوع سیالات حفاری بر پایه فناوری نانو، به ارائه مطالب پرداخت.

مهندس جمشیدیان با معرفی نانوافزایه سیال حفاری با نام تجاری ناکول، این نانوافزایه را جایگزینی برای گل های روغنی دانست که جهت پایدارسازی دیواره چاه های نفت کاربرد دارند. این محصول نانویی و ایرانی، مبتنی بر فناوری نانو بوده و تأییدیه های فراوانی از مراجع ذیصلاح اخذ نموده و اکنون به تولید صنعتی رسیده است. جمشیدیان، ناکول را در اصل یک افزایه یا High-Performance Water-Base Drilling Fluid دانست که مشکلات بسیاری را در صنایع نفت حل نموده است.

وی در بیان مشکلات و راه حلهای پیش روی صنایع، به بحث ریزش دیواره چاه بعنوان یکی از مشکلاتی که با استفاده از فناوری نانو و توسط شرکت پتروپژوهان نانوگستر،حل شده است پرداخت و اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که در صنعت حفاری وجود دارد، بحث ریزش دیواره چاه است که در اثر جذب آب در سازندهای شیلی این پدیده اتفاق می افتد. شیل و رس ویژگی ای دارند که با جذب آب متورم می شوند و این تورم باعث ریزش می‌شود و بیش ا ز 90 درصد مشکلات مربوط به پایداری چاه مربوط به همین شلهای حفاری میشود که منجر به افزایش هزینه ها و نیز افزایش زمان حفاری می‌شود. وی افزود که شرکت پتروپژوهان نانوگستر، در این خصوص یک نانوافزایه تولید کرده که می‌تواند به بهبود دیواره چاه کمک کند و سرعت حفاری را افزایش دهد و هزینه های ساخت سیال را – با توجه به ویژگی‌هایی که دارد-، کاهش دهد.

بنا به گفته مدیر فنی و بازرگانی شرکت پتروپژوهان نانوگستر، کاربرد نانوافزایه ناکول، در بحث تورم رس و شیل است که می‌تواند از جذب آب به سازندهای شیلی جلوگیری کند. بعلاوه، بعنوان یک محصول با چند کاربری جانبی، ضمن برخورداری از ویژگی هایی که در دیگر محصولات وجود ندارد، بتواند با کمک فناوری نانو، به بهبود خواص رئولوژی و ویسکوزیته گل حفاری منجر شود و به‌عنوان جایگزین گل روغنی استفاده شود.

مهندس جمشیدیان، در ادامه به تشریح برخی از مکانیزمهای عملکرد این نانوسیال پرداخت و خواص ویژه آن را بررسی نمود. به عنوان نمونه، وی به خاصیت ایزوله کردن فیزیکی، پرداخت و دلیل آن را وجود ذرات بسیار ریز نانومتری، در منافذ بسیار کم تراوای سطح شیل، و نیز ایجاد یک لایه ایزوله کننده محیط برای جلوگیری از ورود مولکولهای آب معرفی کرد.

مکانیزم دومی که جمشیدیان توضیح داد، عامل دار کردن ذرات و ایجاد تعادل شیمیایی در سطح رس،بود که سرعت جذب را افزایش داده و از نفوذ آب به سنگ جلوگیری می کند. این ذرات بواسطه وجود عاملهای باردار به سمت سطوح ناپایدار رس و شیلد حرکت کرده و با خنثی سازی و ایجاد تعادل شیمیایی منجر به جلوگیری از جذب و نفوذ آب می‌شود.

مدیر فنی و بازرگانی شرکت پتروپژوهان نانوگستر، با بیان مزایایی که این سیال نسبت به سیالات دیگر دارد، آنرا از دو جنبه قابل دانست و تصریح کرد که این نانوسیال، ضمن برخورداری از سیالات مرسوم، مشکلات موجود در آنها را ندارد. جنبه اول خصوصیات خوبی است که در سیال پایه روغنی وجود دارد مانند عدم وجود مشکل ناپایداری سازند، نرخ بالای سرعت حفاری، پایداری بالای لایه‌های شیلی و دیوار چاه، روانکاری و کیفیت خوب فیلتر و همچنین قابل استفاده بودن سیال بصورت مجدد. وی اظهار داشت که چنین مزایایی در ناکول وجود دارد. در مقابل مشکلات گل روغنی مانند اشتعال پذیری یا انحلال گاز در سیال روغنی، مشکلات محیط زیستی، هزینه بسیار بالا در سیالات پایه روغنی یا گازوییل پایه در ناکول وجود ندارد و مدیریت پسماند ارزانقیمت، بهبود تحول شکل پذیری و قیمت ارزانتر در آن بطور یکجا دیده می‌شود.

مدیر فنی و بازرگانی شرکت پتروپژوهان نانوگستر، از بکارگیری ناکول در مناطق نفت خیز کشور خبر داد و به بیان افتخارات و گواهی های اخذشده شرکت همچون کسب رتبه طلایی در شرکتهای توسعه زیست بوم وزارت نفت و غیره اشاره کرد.

مهندس جمشیدیان در خصوص فرصتهای همکاری، نیز به توسعه فناوری نانو در حوزه سیالات بهبود و ازدیاد برداشت نفت و گاز، بکارگیری فناوری نانو در سیالات اسیدکاری چاههای نفت و گاز، بکارگیری فناوری نانو در بهبود کیفیت و استحکام کاتالیستها، و طراحی نانوسیالات بازدارنده خوردگی در تجهیزات صنایع نفت، گاز و پتروشیمی پرداخت.

در ارائه سوم، دکتر احمد رضا کشاورز، سرپرست مهندسی و تحقیقات کاتالیست شرکت صنایع نفت و گاز سرو، پیرامون کاربرد نانوکاتالیست ها در صنایع پتروشیمی، پالایش و فولاد، به ارائه توضیحات پرداخت.

دکتر کشاورز، در این ارائه به معرفی و تاریخچه شرکت ومحصولات، تشریح واکنشهای کاتالیستی، و عملکرد شرکت سرو در حوزه صنایعی همچون فولاد، پرداخت. وی ضمن معرفی این شرکت دانش بنیان، اظهار داشت که با جذب نخبگان، شرکت صنایع نفت و گاز سرو به‌عنوان تولیدکننده بزرگ نانوکاتالیستهای مصرفی در صنایع پتروشیمی، پالایش و فولاد، موفق به 40،000،000 یورو صرفه جویی ارزی، و دستیابی به بیش از 80% بازار گاز سنتز و هیدروژن از سهم بازار پتروشیمی و پالایش با دانش فنی صد در صد ایرانی، شده است. برگزیده برترین محصول تحقیقاتی سال از وزارت صمت در دوره های مختلف، برگزیده جشنواره های مختلف نظیر ایران ساخت و خوارزمی ریاست جمهوری، دارنده بزرگ فناوری احداث واحدهای GTL کشور نمونه هایی از موفقیتهای این شرکت، بعنوان بزرگترین کارخانه تولید نانوکاتالیست در منطقه در حوزه کاتالیستهای صنعتی و مدرن است. این شرکت در تولید با رقبای خارجی، انگلیس، ایالات امریکا، آلمان و دانمارک، محصولات برتر و مقرون بصرفه تری ارائه می دهد.

کاتالیست پالادیم بر پایه آلومینا، ریفرمینگ پروپان با بخار آب در حضور نانوکاتالیست، اثر اندازه ذرات نیکل در تشکیل کربن، کاتالیست متاناسیون، نانوکاتالیست سنتز متانول، معرفی دیگر توانمندیهای صنعتی، راههای فروش محصولات، صادرات،فرصتهای همکاری، بخشهای دیگر این ارائه را تشکیل می داد.

سرپرست مهندسی و تحقیقات کاتالیست شرکت صنایع نفت و گاز سرو، با ذکر این نکته که بازار نانوکاتالیستها در سال 2020 بالغ بر 1/7 میلیارد دلار بوده است، در تشریح عملکرد شرکت سرو در حوزه فولاد، به تولید بیش از 15 میلیون تن آهن اسفنجی با نانوکاتالیستهای نفت و گاز سرو، و تولید نسل جدید نانوکاتالیستهای احیاء مستقیم آهن اشاره کرد و گواهی نامه های تایید عملکرد محصولات، فرآیند صنعتی سازی، مرکز تحقیقات نانوکاتالیست، و مستندات و مشخصات محصولات شرکت را ارائه داد.

دکتر کشاورز، با توضیح ارتباط محصولات شرکت صنایع نفت و گاز سرو با فناوری نانو، به گواهینامه های نانومقیاس صنعتی از جمله گواهی کاتالیست انتقال آب-گاز دما پایین حاوی نانوذرات و نیز گواهی نانومقیاس صنعتی کاتالیست سنتز متانول حاوی نانوذرات و گواهی نانوکاتالیست نانوساختار هیدروژناسیون استیلن، اشاره کرد.

احداث کارخانه جدید تولید نانوکاتالیستها با ظرفیت 5000 تن نانوکاتالیست در سال، تولید محصولات جدید اتیلن اکساید، هیدروژناسیون استیلن، نسل جدید نانوکاتالیستهای فولادی، نانوکاتالیستهای شیفت دما پایین و دما بالا برای نخستین بار در کشور، و تولید نیکل از باطله معادن و کاتالیستهای مستعمل برای نخستین بار در کشور، از دیگر اقداماتی بود که دکتر کشاورز، به ذکر آنها پرداخت.

وی با بیان اینکه این شرکت، مجهز به پیشرفته ترین آزمایشگاه تحقیقات حوزه نانوکاتالیست است، اظهار داشت که ارائه خدمات آزمایشگاهی نانوکاتالیست، از طریق شبکه آزمایشگاهی فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام می‌شود. همچنین با توجه به ماهیت محصولات و زمینه کاربرد، فروش از طریق حضور در مناقصات بواسطه عضویت در وندورلیست شرکتهای بزرگ پتروشیمی، پالایشی وفولادی انجام می‌شود.

دکتر کشاورز در پایان به اخذ رزومه های برتر و اشخاص فعال و دارای تجربه در حوزه کاتالیست از طریق بستر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو نیز اشاره نمود.

در بخش چهارم ارائه ها، دکتر حسن برگزین، مدیرعامل شرکت پاکان آتیه نانو دانش، با موضوع عایقهای حرارت، صوت و رطوبت پیشرفته آیروژل نانومتخلخل، به ارائه مطلب پرداخت.

دکتر برگزین، با ذکر این نکته که به لطف تلاش نانوفناوران کشور در عرصه صنعت، رقابتی ترین قیمت تولید انواع این نوع عایقها را در دنیا کشور عزیزمان دارد، اظهار داشت که با تلاش نخبگان مجموعه، در این مسیر به تولید و عرضه این مواد با فناوری بالا، رسیده و در تولید صنعتی آنها فعالیت داریم. وی با اشاره به تأییدیه های اخذ شده از مراجع ذیصلاح  و نیز اخذ گواهینامه نانومقیاس برای محصولات مختلف از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، اخذ گواهینامه شرکت دانش بنیان نوع 1 تولیدی از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، و یا اخذ استانداردهای بین‌المللی ASTM برای محصولات تولیدی با نتایج عالی، به توضیح پروژه های متعدد تخصصی انجام شده در صنایع نیروگاهی، پالایشگاهی  پرداخت و  بعنوان برنده چالش تقویت پوشش ایمنی دستکشهای ایمنی و برنده چالش کاهش تبخیر آبهای سطحی، مزایای محصولات تولیدی شرکت پاکان آتیه نانو دانش، نسبت به نمونه های موجود را توضیح داد.

از جمله مزایای فنی و اقتصادی که مدیرعامل شرکت پاکان آتیه نانو دانش، به آنها اشاره کرد می‌توان به اختلاف قیمت بسیار بالای محصولات تولید داخل با نمونه های خارجی، نیاز بسیار بالای کشورهای همسایه سردسیر شمالی و کشورهای گرمسیر جنوبی کشور به محصولات، کیفیت بسیار بالای محصولات و قابلیت رقابت کیفی با محصولات نمونه خارجی، شناخت کافی بازارهای خارجی از محصولات آیروژل و دسترسی راحت زمینی،  هوایی و دریایی به کشورهای همسایه در شرایط مناسب تحریم، و همچنین ماندگاری مادام العمر محصولات و عدم خرابی یا تعمیر خواص به مرور زمان و یا قابلیت کاربرد محصولات مختلف آیروژل در بازه وسیعی از صنایع کوچک، متوسط و بزرگ اشاره کرد.

دکتر برگزین، پیرامون فرصتهای همکاری، برای همکاری با صنایع مختلف از جمله تولید لباس برای تولید و فروش انواع البسه حاوی آیروژل، و خودروسازی جهت جایگزینی عایقهای آیروژل در بخشهای مختلف خودروها اعلام آمادگی نمود.

ساخت و تحویل  و نصب موفق عایقهای ژاکتی توربین گازی برای نیروگاه های کشور، اخذ سفارش ساخت چندین عایق ژاکتی برای توربین های صادراتی ساخت داخل، فرمولاسیون موفق و تولید محصول جدید رنگهای عایق حرارتی حاوی آیروژل

ارائه راهکار تعویض آنلاین عایقهای سرد خطوط LNG عسلویه، و همچنین همکاری با صنایع برودتی جهت ساخت مخازن نگهداری نیتروژن مایع با بازده بالاتر، از جمله موضوعات دیگری بود که دکتر برگزین به توضیح آنها پرداخت.

در پنجمین بخش از ارائه های این روز، قرار بود که دکتر اصغر برهانی، مدیرعامل هلدینگ AIC-سرامیک های صنعتی اردکان، به بیان ارائه با موضوع سرامیک های صنعتی بر پایه فناوری نانو، بپردازند که به علت کسالت، زحمت این ارائه توسط دکتر مجید جعفری، نماینده مدیرعامل هلدینگ AIC، و مدیر تحقیقات شرکت سرامیک های صنعتی اردکان و مدیر عامل شرکت آلومینیوم پارس اکسید کسرا تولیدکننده محصولات هایتک همچون آلفا آلومینا، محقق شد.

محورهای ارائه دکتر جعفری، شامل معرفی هلدینگ سرامیکهای صنعتی اردکان (AIC)، محصولات تولیدی هلدینگ، شرکتهای تحت پوشش هلدینگ، محصولات هلدینگ و صنایع مصرف کننده، کاتالیستها نانویی (مانند نانوکاتالیست آلومینا، نانوکاتالیست تیتانیا، نانوکاتالیست پرموت شده با آهن)،  و نیز معرفی تخصصی هر یک از این محصولات، افتخارات هلدینگ در مسیر توسعه، راههای دسترسی و خرید محصول، فرصتهای همکاری تحقیقاتی، برنامه های آتی هلدینگ، دلایل ماندگاری و رموز موفقیت شرکت، توانمندیهای برجسته صنعتی و مشکلات موجود بود.

دکتر جعفری، در بحث معرفی هلدینگ سرامیکهای صنعتی اردکان (AIC)، به‌عنوان تنها تولیدکننده بزرگ در زمینه سرامیکهای مهندسی و مواد پیشرفته برای تولید انواع سرامیکهای صنعتی بر پایه آلومینایی و سیلیکاتی، انواع نانوکاتالیستها، پودر آلفا آلومینا و پودر گاما آلومینا و غیره، محصولات عمده این شرکت را برشمرد که علاوه بر صنایع نفت، گاز و پتروشیمی در صنایع مختلف دیگری همچون صنایع شیمیایی، صنایع فولاد و معادن، صنایع کاشی، سرامیک، چینی، لعاب، رنگ، سیمان، صنایع غذایی، صنایع مرتبط با هوای فشرده و تصفیه آب، و صنایع حوزه دیرگدازها، کاربرد دارد و طیف وسیع مصرف کنندگان محصولات هلدینگ را تشکیل می دهند.

تولید انواع گلوله و لاینر آلومینایی، تولید انواع لاینرهای ضدسایش، قطعات ویژه و سرامیک بالها، پودر گاما آلومینا، نانوکاتالیستهای جاذب، نانوکاتالایستهای بازیابی گوگرد SRU، و انواع دیگری از نانوکاتالیستها و مانند آن، از محورهای تولیدات هلدینگ سرامیکهای صنعتی اردکان است که با ظرفیت تولید سالانه بیش از 150،000 تن، به تولید محصولات صنعتی مورد نیاز صنایع اقدام نموده است.

شرکتهای آلومینیوم پارس اکسید کسرا، شرکت مهندسی معدنی زرین پودر نوین کسرا و شرکت گلوله های سرامیکی دیبا سرام نوین کسرا نیز بعنوان شرکتهای فعال تحت پوشش هلدینگ سرامیکهای صنعتی اردکان (AIC)، در تولید محصولات مرتبط معرفی شد.

تولید دانش فنی و تکنولوژی ساخت ماده اولیه گاما آلومینا برای نخستین بار در کشور، ساخت کاتالیستهای نانویی SRU (بازیابی گوگرد)، تولید دانش فنی آلفا آلومینا با گرید 94% و خلوص بالای 99% برای نخستین بار درکشور، دریافت گواهینامه های متعدد خارجی و نیز گواهینامه ها و تقدیرات داخلی همچون تندیس و لوح زرین از وزارت صنعت، معدن، تجارت، سازمان حمایت از تولیدکنندگان ومصرف کنندگان، اولین نوبل کارآفرینی ایران، تندیس مدیر برگزیده جهادی و اجرایی کشور، نمونه هایی از افتخارات این مجموعه بود که دکتر جعفری به آنها اشاره نمود.

دکتر جعفری، با مخاطب قراردادن مسئولین ذیربط اظهار داشت: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری و معاونت علمی و تحقیقاتی و سایر سازمانهای مربوطه، با حمایت در تأمین سرمایه گذاری این شرکتها می توانند بیش از پیش به رفع وابستگی و تولید محصولات هایتک با سرعت عمل نمایند. بطور مثال به هر میزان ارز در راستای سرمایه گذاری محصولات جدید در سبد شرکت تعلق گیرد، شرکت می‌تواند 5 برابر آن را سالیانه صرفه جویی نماید و البته این سرمایه گذاری برای یک دوره بوده و علاوه بر رفع وابستگی، در عوض صرفه جویی ارزی سالیانه بصورت متمادی ادامه خواهد داشت. ولی متأسفانه در این خصوص مشکلات متعددی وجود دارد و پروژه ها اکثرا با تأخیر به بهره برداری می رسند و در نتیجه آسیب آن نیز به صنایع داخلی ضربه غیر قابل جبرانی وارد نموده و دائما کشور را با تأمین منابع ارزی جهت واردات مواجه می نماید.

دکتر جعفری، در توضیح مزیت رقابتی موجود در این مجموعه اظهار داشت: با نظر به تفکر اولیه این شرکت مبنی بر تولید محصولات هایتک و رفع وابستگی صنایع از شرکتهای خارجی و به‌دلیل تولید محصولات جدید که قبلا در ایران تولید نمی گردید، بدیهی است تقاضا جهت مصرف محصولات با نظر به شرایط مناسب تحریم، به‌دلیل رقابت پذیر بودن محصولات این شرکت چه از لحاظ کیفیت، قیمت و شرایط تحویل و ارائه خدمات مهندسی به منظور بهره برداری مطلوب از محصولات، کاملا به نفع مصرف کننده داخلی و منطقه ای می باشد.

در ارائه ششم بعنوان آخرین بخش صبحگاهی این روز، دکتر محسن نوری، مشاور ارشد تحقیق و توسعه گروه پاترون، به بیان ارائه با موضوع تولید جرم های دیرگداز ریختنی آلومینایی با باند نانو در صنعت فولاد، سیمان و پتروشیمی پرداخت.

محورهای ارائه دکتر نوری شامل معرفی دیرگدازهای مونولیتیک( جرمهای نسوز)، عوامل اتصال، اگریگیتهای مصرفی در جرمهای نسوز، عوامل اتصال در جرمهای ریختنی، جرمهای ریختنی نسوز پاترون، (نانوپاتروکست: جرم نسوز نانوباند به همراه بایندر) و انواع جرم نسوز ریختنی متوسط و کم سیمان بود. همچنین در این ارائه، مزایای جرمهای نانوباند در مقایسه با انواع سیمانی و عملکرد بهتر دلتای سقف کوره نانوباند در مقایسه با انواع سیمانی و نیز توانمندیها، و راههای ارتباطی توضیح داده شد.

دکتر نوری، اظهار داشت که پاترون شرکتی تولیدکننده و دانش بنیان است که مواد مصرفی و نسوزها و دیرگدازهای صنایعی مانند صنایع فولاد را تولید می‌کند. بعنوان مثال محصولات گروه پاترون مورد مصرف همه بخشهای فولادسازی است که در کوره بلند ذوب آهن، کوره قوس الکتریکی، و کوره القایی هم کاربرد دارد. پاترون با محصولات نسوز خود مشتریانی در صنایع دیگر از جمله سیمان، نفت، گاز، پتروشیمی، فروآلیاژ، کاشی و سرامیک نیز دارد.

مشاور ارشد تحقیق و توسعه گروه پاترون، خانواده محصولات گروه پاترون را شامل انواع جرم آلومینایی، ملات سبز، ملات سفید، پودر ریخته گری، پودر پوشاننده پاتیل و تاندیش، الکوپات، روانکار و مانند آ«، دانست و افزود: قطعات پیش ساخته نسوز، لوله لنس و نسوزها و سیستم اسلاید گیت و نازل تاندیش نیز از محصولات صنعتی پاترون هستند.

دکتر نوری با اشاره به مقالات، پژوهش‌ها و انتشار کتب توسط این مجموعه، گروه پاترون را جزء 17 تأمین کننده برتر صنعت فولاد کشور و حائز جایزه ملی فولاد معرفی نمود که بیش از 20 نوع محصول مختلف برای صنایع ارائه می‌دهد. وی، در ادامه به اجزای جرمهای نسوز مانندافزودنی ها، عوامل اتصال، اگریگیتها و پرکننده ها اشاره کرد.

دکتر نوری اظهار داشت که گروه پاترون تنها دارنده گواهی نامه نانومقیاس در تولید جرم نسوز در ایران است که با این نوع جرمها، انواع ول بلوک (نشیمنگاه) پاتیل فولادسازی با جرم نانوباند و نیز دلتای سقف کوره های قوس الکتریک با جرم نانوباند را نیز تولید نموده است. وی در این باره گفت: در شرکت پاترون موفق به اخذ گواهی نانومقیاس نسوز ریختنی حاوی نانوذرات جهت بهبود استحکام فشاری شده ایم و بر این اساس این محصول، موفق به تولید محصولاتی برای صنایع شده ایم که در حوزه های گوناگون صنعتی کاربرد دارند.

وی به عملکرد بهتر دلتای سقف کوره نانوباند در مقایسه با انواع سیمانی و بعنوان نمونه به پروژه موفق در شرکت فولات اسفراین اشاره کرد که ضمن کاهش چشمگیر هزینه های تولید و افزایش سرعت تولید، عمر 500 ذوب را به  650 ذوب رسانده است.

دکتر نوری در بیان مزایای جرمهای نانوباند در مقایسه با انواع سیمانی به مواردی همچون عدم حضور CaO و در نتیجه عدم حضور فازهای با نقطه ذوب پایین در دماهای بالا، خشک شدن سریع تر و سینتر پذیری بالا به‌دلیل ماهیت نانومتری بایندر اشاره کرد و بر اساس مستندات علمی و آزمایشات تأیید شده، تصریح کرد که با این بتنهای نسوز سرعت تولید افزایش را افزایش داده ایم. با توجه به اینکه زمان برای صنایع خیلی مهم است و هر یک ساعت توقف تولید می‌تواند ضررهای زیادی دربرداشته باشد، با محصولات این شرکت می‌توان افزایش سرعت تولید را در عین کاهش هزینه ها مشاهده کرد.

مشاور ارشد تحقیق و توسعه گروه پاترون، در خصوص توانمندیهای صنعتی به برخورداری از آزمایشگاه با تجهیزات مورد نیاز جهت تحقیق و توسعه انواع جرم نسوز پرداخت و اظهار داشت که این مجموعه دارای یکی از قوی ترین تیمهای تحقیق و توسعه در حوزه صنعت فولاد و نسوز است و موفق به صادرات محصولات به کشورهایی همچون عراق، گرجستان، ترکیه و روسیه شده است.

در بخش ارائه‌های موضوعی این روز، و در نوبت بعدازظهر، در ابتدا دکتر اشکان شمالی، مدیر عامل شرکت شیمی صنعت رشد سهند، با موضوع روانکارها و ضدعفونی کننده های نانو پایه کوانتومی، به بیان توضیحات پرداخت.

محورهای صحبتهای دکتر شمالی شامل معرفی شرکت، نانوذرات کوانتوم دات، ضدعفونی کننده های بر پایه کوانتوم دات کربنی، روانکارهای صنعتی پایه کوانتومی، دستاوردهای شرکت، بیان توانمندیها و فرصتهای صادراتی، فرصتهای همکاری تحقیقاتی، بازاریابی و فروش، اعطای نمایندگی، همکاری با صنایع و مخاطبان و اعلام نیاز و رفع نیازها و راههای ارتباطی بود.

بنا به گفته دکتر شمالی، کوانتوم دات های پایه کربنی در واقع نانوموادی بر پایه کربن هستند که بدلایلی همچون صرفه اقتصادی، و زیست سازگاری، مورد توجه صنعتگران نانو واقع شده‌اند و در موارد فراوانی از جمله در تصویربرداری زیستی، ساخت نانوحسگرها و محصولات نوری مانند LED ها و یا دارورسانی کاربرد دارند. طبق تحقیقات انجام شده نانوذرات کوانتوم دات های پایه کربنی، یکی از نانوذرات مؤثر بروی نابودی انواع ویروسهای پوشش دار و بدون پوشش و نیز انواع باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی و قارچها  هستند.

وی با اشاره به محصول روانکار صنعتی پایه کوانتومی اظهار داشت که این محصول، تمامی مشکلات گذشته مربوط به استفاده از آب صابونهای مینرال، سنتتیک و نانو را برطرف کرده و همچنین از نظر اقتصادی و زیست محیطی شرایط بسیار مطلوبی را برای مصرف کننده فراهم می نماید.

مدیر عامل شرکت شیمی صنعت رشد سهند، در بخشی از ارائه خود در تریبون نانو و صنعت، به دریافت مجوزها و تأییدیه ها از جمله مجوز دانش بنیان با عنوان تولیدی نوع 1 از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دریافت گواهی نانومقیاس صنعتی از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری برای محصول کلوئید نقاط کوانتومی کربنی و نیز گواهی محلول ضدعفونی کننده سطوح حاوی نقاط کوانتومی کربنی و روانکار صنعتی بر پایه کوانتوم دات کربنی اصلاح شده نیز اشاره نمود.

دکتر شمالی اظهار داشت که با داشتن برنامه های مدون در عرضه و صادرات تولیدات صنعتی خود، در جهت صادرات نانومواد کوانتومی به‌عنوان ماده اولیه، امکان صادرات ضدعفونی کننده پایه کوانتومی با کیفیت بالا و قیمت پایین نسبت به محصولات مشابه و نیز صادرات روغن روانکار پایه کوانتومی و امکان رقابت با محصولات اروپایی در کشورهای همجوار همچون ترکیه، حرکت می‌شود.

همچنین مدیر عامل شرکت شیمی صنعت رشد سهند،  برای اعطای نمایندگی با استانهای فاقد نمایندگی، همکاری گسترده با صنایع مادر تخصصی ماشین‌کاری کشور، همکاری با صنایع مختلف برای وارد کردن تکنولوژی مواد کوانتومی با محصولات تولیدی آن صنایع، اعلام آمادگی نمود.

در بخش بعد، مهندس سید احمد شریف نیا، مدیرعامل شرکت رایکا صنعت افرند، با موضوع نانو پودرهای سرامیکی، به ارائه مطالب پیرامون معرفی توانمدیهای صنعتی و محصولات صنعتی این شرکت پرداخت.

مهندس شریف نیا، موضوع اصلی فعالیت شرکت رایکا صنعت افرند، را تولید، فرآوری، و گرانوله سازی انواع پودرهای سرامیکی دانست که در زمینه توسعه مواد پیشرفته فعالیت دارد. وی افزود که تولیدات شرکت رایکا صنعت افرند، به پنج گروه کاربیدی، نیتریدی، فلوریدی، سولفیدی و اکسیدی تقسیم می شوند.

مهندس شریف نیا، با ذکر عضویت شرکت رایکا صنعت افرند، در شبکه راهبردی آزمایشگاهها ( موسوم به لبزنت)، از خدمات آزمایشگاهی در حوزه های گرانوله سازی، خردایش، کلسیناسیون و تف‌جوشی به عموم صنعتگران و پژوهشگران صنعتی خبر داد.

وی در ادامه ارائه خود به بیان ویژگی‌های پودرهای نانوساختار، خواص، کاربردها و ویژگیها با ارائه مستندات و تصاویر میکروسکوپی آنها پرداخت.

مهندس شریف نیا، درخصوص مزایای رقابتی به قیمت رقابتی، اندازه نانومتری، خلوص بالا، تحریمی بودن نمونه های وارداتی (بعنوان فضای مناسب رشد باور داخلی)، عدم مشابه داخلی، عدم تغییر در خط تولید فنی، بومی سازی تکنولوژی بومی و نیز عدم نیاز به پیش ماده وارداتی اشاره نمود.

مدیرعامل شرکت رایکا صنعت افرند، دربیان توانمندیهای صنعتی و توسعه محصول و مجوزها به گواهی های نانومقیاس در زمینه پودر نانوذرات فلورید منیزیم، MgF2، نانوذرات سولفید روی ZnS، گاما آلومینا، SiO2، و مواردی همچون افتتاح خط تولید آلومینا توسط دکتر ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، اشاره کرد و افزود: از آنجا که این محصولات به‌عنوان پیش ماده برای بسیاری از صنایع کاربرد دارد با صنایع گوناگونی به تولید صنعتی پرداخته ایم.

وی همچنین راهکارهای بازاریابی مستقیم، دیجیتال مارکتینگ و طراحی سایت، ارسال نمونه رایگان به صنایع مختلف، فروش بصورت نمایندگی، حضور در نمایشگاههای داخلی، خارجی و بین‌المللی و حضور در همایشهای مرتبط را برای استراتژی بازاریابی و فروش شرکت عنوان کرد.

مدیرعامل شرکت رایکا صنعت افرند، درباره پروژه های در حال توسعه اظهار داشت که در مسیر تولید صنعتی نانوپودر زیرکونیا مخصوص پوشش‌های سدحرارتی، تولید صنعتی نانوپودرمنیزیم فلوراید و آلومینا در راستای صادرات و رفع نیاز کشورهای متقاضی، راه اندازی خط تولید صنعتی نانوپودر ضدباکتری و خودتمیزشونده، افزایش ظرفیت تولید صنعتی پودر آلومینا جهت تأمین نیاز صنایع جدید دیگر در کشور، تولید نانوپودر تصفیه هوا، تولیدات آلومینا فیوزد، نانوکلوئیدهای سیلیکا، پیگمنتهای فسفرسانس و گرانولهای منیزیم فلورید اقدامات بسیار خوبی توسط نانوفناوران کشور و در عرصه تولید صنعتی شرکت رایکا صنعت افرند،  در حال انجام است.

در بخش پایانی، مهندس منصور همتی، رئیس هیئت مدیره شرکت نانو پوشش فلز، با موضوع افزایش راندمان وکاهش هزینه های تعمیرات ونگهداری مبدل های حرارتی با استفاده از نانو پوشش‌ها، به ارائه مطالب پرداخت.

مهندس همتی، در بخش معرفی شرکت نانو پوشش فلز، این شرکت را یکی از شرکتهای دانش بنیان فعال در حوزه فناوری نانو دانست که با تکیه بر متخصصان صنعتی و نانوفناور خود، در زمینه کاربردهای فناوری نانو و مواد پیشرفته  درحوزه سلامت، انرژی و نانوکاتالیستها تمرکز نموده و و تاکنون موفق به ثبت پتنت هایی چه بصورت ملی داخل کشور و چه پتنت بین‌المللی در امریکا شده است.

وی محصولات شرکت نانو پوشش فلز، در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی را شامل نانوسیالات افزایش دهنده انتقال حرارت، نانوپوششهای افزایش دهنده انتقال حرارت و ضد رسوب، و نانوپوششهای ضدکک دانست.

رئیس هیئت مدیره شرکت نانو پوشش فلز، در توضیح برخی از محصولات و توانمندیهای صنعتی شرکت نانو پوشش فلز، این شرکت را اولین تولید کننده نانوسیالات و نانوپوششهای ضدرسوب و کاهش دهنده مصرف انرژی، تولیدکننده متال فومهای چند لایه بعنوان کاتالیستهای نسل آینده، تولیدکننده محلول ضدعفونی کننده نانوبایوساید NF جهت استفاده در حوزه دام و طیور دارای اولین مجوز محصولات نانویی از سازمان دامپزشکی کشور و تولیدکننده محلول ضدعفونی کننده نانوبایوساید دارای مجوز از سازمان غذا و دارو معرفی نمود.

وی در ادامه به معرفی ویژگی‌های هر یک از محصولات و پروژه های اجرا شده و توضیحات دانشی و فنی و تخصصی در هر بخش پرداخت و در خصوص مکانیسم عمکلرد نانوسیال، به افزایش ضریب هدایت حرارتی سیال، کاهش Cp سیال، افزایش توربولانس مولکولی سیال و نیز افزایش سطح در مبدلها اشاره و کاربرد نانوسیالات را در سیکلهای کولینگ بسته، ایرکولرها، دیزل ژنراتورها، موتورهای سنگین دیزلی بیان کرد.

مهندس همتی، کاربرد نانوپوششهای افزایش دهنده انتقال حرارت و ضد رسوب را در انواع مبدلهای حرارتی، بویلرها و کندانسورها، اواپراتورها و آب شیرین کندانسورها بیان کرد و توضیح داد که کارکردهای نانوپوششهای افزایش دهنده انتقال حرارت را در افزایش سطح ، افزایش ضریب هدایت حرارتی، تغییر مکانیزم چسبندگی کک به سطح می‌توان مشاهده کرد.

رئیس هیئت مدیره شرکت نانو پوشش فلز، نمونه هایی از کاربرد تولیدات این شرکت را در ریبویلرهای برج تثبیت پالایشگاه ها، مبدل  پلیت تایپ آمین/آمین، آب شیرین کن مدل MED، مبدل واحد احیاء گلیکول و واحد Dillution Steam واحدهای پالایشگاهی و پتروشیمی و بعنوان برخی پروژه های انجام شده در صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی توضیح داد.

در پایان هر یک از ارائه های تریبون نانو و صنعت، حاضران برخط، به بیان پرسش های خود از فناور و مسئول ارائه دهنده وبینار پرداختند. این کار از طریق سامانه ارسال برخط پیامها در وبینار، و نیز از طریق شماره های تماس اعلام شده در پایان هر ارائه شرکت، و همچنین از طریق راههای ارتباطی بخش ترویج صنعتی همچون پایگاه اینترنتی نانو و صنعت، و رایانامه IPS@nano.ir، صورت گرفت.

شایان ذکر است که «تریبون نانو و صنعت» با توجه به رعایت دستورالعملهای بهداشتی و بعنوان جایگزین عدم برگزاری نمایشگاه نانودر پاییز امسال، برگزار شد. این رویداد وبیناری، در راستای ترویج صنعتی فناوری نانو، و با هدف معرفی توانمندی های فناوری نانو ایران در حوزه های مختلف صنعتی به شرکت ها، سازمان ها، جامعه صنعتی کشور و عموم علاقمندان و فعالان این حوزه با حمایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، همکاری شرکت های فناوری نانو و ارائه مدیران، کارشناسان، محققان و فناوران فعال در این حوزه، طبق برنامه زمانبندی شده، در هفته پایانی آبان ماه سال جاری، به صورت آنلاین برگزار شد.

تریبون نانو و صنعت