دکتر محمد مجید فولادگر، معاون هماهنگی و محیط کسب و‌کار وزارت صمت، در نشست تخصصی زیست‌بوم فناوری و نوآوری میکروالکترونیک و نیمه‌هادی‌ها که بیستم تیرماه، در اندیشگاه نانو و صنعت فنگاه صمت برگزار شد، با اشاره به ظرفیت‌های بسیار خوب موجود در زیست‌بوم میکروالکترونیک و نیمه‌هادی، از توانمندی‌های ویژه در حوزه منابع انسانی متخصص در میکروالکترونیک و نیمه‌هادی خبر داد تا با حمایت‌های مورد نیاز، باعث توسعه و پیشرفت در این حوزه شوند و مرجعیت کشور در منطقه با کمک آن‌ها حفظ شود. وی افرود: راه حفظ مرجعیت علمی و منابع انسانی کشور در حوزه فناوری‌های پیشرفته، تبدیل آن به دستاوردهای اقتصادی و صادرات است و حوزه فناوری‌های پیشرفته همچون حوزه میکروالکترونیک از جمله پیشران‌ترین حوزه‌هایی است که می‌تواند وارد بازار‌های خارجی شود.
فولادگر با تشریح برنامه اتصال شرکت‌های بزرگ زیر مجموعه این وزارت به شرکت‌های فعال در حوزه میکرو الکترونیک در کشور، از تمهید بسته حمایتی این وزارت در حوزه میکروالکترونیک برای فعالان این حوزه خبر داد که شامل اولویت بخشی در زمینه تخصیص زمین در شهرک‌های صنعتی، تخصیص ارز و دفتر تخصصی مالیاتی و تسهیلات بانکی است. وی برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ در شرکت‌های این حوزه، از تحقق اقدامات برای اتصال شرکت‌های بزرگ زیر مجموعه وزارت صمت مانند خودروساز‌ها و شرکت‌های صنعتی و معدنی با ظرفیت شرکت‌های حوزه میکرو الکترونیک و هادی داخلی خبر داد. وی گفت: ارزش کالا‌های وارداتی در هر تن نزدیک به ۱۳۵۰ دلار است، در حالی که ارزش کالا‌های صادراتی ما در هر تن حدود ۳۵۰ دلار است. این فاصله ارزش هزار دلاری را باید به ایجاد بازار داخلی و خارجی برای صنعت دانش‌بنیان و فناوری‌های پیشرفته مثل میکروالکترونیک کم کنیم که وظیفه مهم دولت در این حوزه ایجاد هماهنگی بین بخشی و ایجاد هم‌افزایی و همینطور ایجاد و تداوم سیاست‌های درست برای حفظ ظرفیت‌های موجود دانش‌بنیان در کشور است.
دکتر عماد احمدوند، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، در نشست میکروالکترونیک، با تبیین نقش این ستاد در توسعه زنجیره ارزش فناوری‌های میکروالکترونیک و نیمه‌هادی به سند سوم توسعه فناوری نانو و میکرو اشاره کرد و افزود: یکی از ماموریت‌هایی که به این ستاد سپرده شده کمک به فناوری‌های میکرو از جمله میکرو الکترونیک است که از سال گذشته مطالعات، همکاری با فعالان این بخش و حمایت‌های لازم در حوزه ایجاد زنجیره ارزش فناوری میکروالکترونیک و نیمه‌هادی شروع شد که در این مدت بیش از ۲۵ طرح مورد حمایت این ستاد و بنیاد ملی علم ایران قرار گرفته که در حال به نتیجه رسیدن است.
احمدوند درباره لزوم تعامل و شبکه‌سازی در حوزه میکروالکترونیک گفت: باید شبکه‌ای از نهاد‌ها و شرکت‌های بزرگ که توانایی ایجاد کارگاه ساخت دیجیتال دارند و صنایعی که بتوانند نقش پیشران را در این حوزه ایفا کنند، تشکیل شود و حوزه میکروالکترونیک صرفا با حمایت‌های این ستاد از شرکت‌های کوچک به نتیجه نخواهد رسید. وی افزود: هم‌افزایی بین نهاد‌ها و شرکت‌های بزرگ با همین نشست‌ها در حال انجام است و توسعه زنجیره حوزه فناوری میکرو، نیاز به تعامل با صنعت است که این نشست در همین راستاست. تمرکز ما در سال جاری روی حوزه حسگرها بعنوان مهمترین اولویت‌های این ستاد در حوزه میکروالترونیک است که یکی از زیرساخت‌های سخت افزاری مهم در حوزه هوش مصنوعی، اینترنت اشیاست.
دبیر ستاد نانو و میکرو با اشاره به اینکه در حوزه سنسورها و تجاری‌سازی نانوبایوسنسورها برنامه‌هایی در دستور کار ستاد قرار دارد، گفت: در همین زمینه شرکت های نوپایی در زمینه ساخت بایوسنسورها (تشخیصی و اندازه‌گیری) و همچنین شرکت‌های نوپا در زمینه ساخت سنسورهای پوشیدنی ایجاد شده‌اند. وی افزود: سال گذشته با کمک بنیاد علم ایران از ۲۵ طرح مرتبط با حوزه میکروالکترونیک حمایت کردیم، تاکید کرد: ما در این مسیر معطل یک بخش نمی‌مانیم و به عنوان نهاد دولتی، شریک تیم‌ها، شرکت‌ها و مجموعه‌ها نمی‌شویم و این برای ما یک خط قرمز است، ولی حمایت‌های خود را از آن‌ها خواهیم داشت. وی یادآور شد: درخواست من از همه متخصصان این حوزه این است که راهنمایی و مشورت‌های خود را از ما دریغ نکنند، چون این حوزه یک سابقه بسیار طولانی دارد و می‌شود آن را نقد و تحلیل کرد. متخصصان می‌توانند در موضوع آینده حوزه میکروالکترونیک به ما راهنمایی‌هایی ارائه دهند.
در ابتدای این نشست، دکتر مهدی کدخدایی، مدیر ترویج صنعتی ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، با اشاره به مفاد تفاهنامه اخیر میان وزارت صمت و ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، محورهای این تفاهمنامه از جمله کمک به صنعتی‌سازی فناوری‌های راهبردی نانو و میکرو، و ترویج صنعتی و اجرای رویدادهای تخصصی مشترک در حوزه فناوری‌های نانو و میکرو، تشکیل و راه‌اندازی اندیشگاه نانو و صنعت، و نیز همکاری در زمینه‌های پژوهشی با محوریت پایش فناوری‌های نوین و مطالعات نوآوری در این حوزه را تشریح نمود. کدخدائی، برگزاری نشست فعالان زیست بوم فناوری و نوآوری میکرو الکترونیک و نیمه‌هادی را اقدام مشترک وزارت صمت و ستاد در چارچوب این تفاهمنامه و با هدف هم‌افزایی بین بازیگران این حوزه و نهاد‌های سیاست‌گذار، برشمرد که محورهای آن شامل توسعه زنجیره ارزش فناوری‌های میکروالکترونیک و نیمه‌هادی، ضرورت‌ها، توانمندیها و برنامه‌های طراحی بدون کارخانه؛ چالش‌ها و فرصت‌های زیرساخت پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران؛ و بحث و تبادل نظر و ارائه راهکارها و اولویت‌ها در حوزه میکروالکترونیک و نیمه‌هادی‌ها است.
همچنین مهندس نادری، مدیر برنامه توسعه فناوری‌های نانو و میکرو در بخش بعدی، به تشریح ارکان توسعه زنجیره ارزش فناوری میکروالکرونیک و نیمه‌هادی‌ها پرداخت. وی زنجیره ارزش جهانی میکروالکترونیک را شامل، مواد و گازهای مصرفی، تجیهزات و ماشین‌آلات تولید و بسته‌بندی، طراحی قطعات، پردازنده‌ها و مدارهای مجتمع، زیرساخت‌های طراحی و تولید و تحقیقات فناورانه دانست. نادری درتوضیح زنجیره ارزش فناوری میکروالکرونیک و نیمه‌هادی‌ها افزود: اجزای این زنجیره هم‌اکنون در دنیا گسترده شده که می‌توان به فعال بودن بخش‌هایی از تولید انبوه پردازنده‌های زیر ۱۰ نانومتری به صورت نیمه‌انحصاری اشاره نمود. ورود به زنجیره ارزش جهانی این بخش‌های نیاز به الزامات و زیر ساخت‌هایی عمدتا با سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیاد است. نادری با توضیح رویکرد طراحی بدون فب، ظرفیت‌های خوبی برای ورود به این حوزه برشمرد که امکان ورود بازیگران جدید با زنجیره ارزش جهانی را با موانع کمتر و سرمایه‌گذاری پایینتر فراهم می‌کند. بطور مثال حوزه‌های کاربردی خاص مدارهای مجتمع مانند نظیر خودرو و حمل و نقل، ابزارهای پزشکی، ابزارها و تجهیزات عمومی صنعتی و الکترونیک مصرفی در اولویت قرار گرفته‌اند.
دربخش بعدی ارائه‌ها، دکتر مهدی، مدیر پردیس میکروالکترونیک و فتونیک ایران، به تشریح زیرساخت‌های پیش رو و پردیس میکروالکترونیک و فتونیک پرداخت. همچنین دکتر ارجمندی، معاون برنامه ملی میکروالکترونیک، به تبیین سلسله برنامه‌ها و رویکردها در حوزه برنامه ملی میکروالکترونیک، پشتیبان‌ها و مولف‌های بسترساز آن پرداخت.
در بخش پایانی، مدیران، متخصصان و کارشناسان حوزه میکروالکترونیک، با راهبری مهندس نادری، مدیر برنامه توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، به بیان نقطه نظرات و پیشنهادات مدنظر خود برای توسعه و پیشرفت فناوری‌ها و نوآوری‌ها در حوزه میکروالکترونیک و صنعت نیمه‌هادی کشور پرداختند.
