تولید انبوه نانوپودر سیلیکا، دستاوردی دیگر از نانوفناوران ایرانی

محققان مجتمع فناوری‌های نوین فدک سپاهان با تکیه‌بر توانمندی‌های خود و پس از سال‌ها تحقیق و تلاش، موفق به تولید پودر نانوسیلیکا در دو گرید a4 و a7 در مقیاس صنعتی و انبوه شدند.

نانوسیلیکا یکی از پرمصرف‌ترین نانومواد در بازار نانوپودرها در سطح جهانی است؛ نانوسیلیکا یا نانوسیلیس، نانوذرات اکسیدسیلیسیوم (SiO2) است که با حفره‌های نانویی بر سطح خود به‌صورت یک نانوساختار کاملاً خالص سنتز می‌شود. این محصول در صنایع کشاورزی، رنگ، تولید فیلم‌های پلیمری، لاستیک، سیمان و بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اندازه ذرات پایه انواع گریدهای نانوسیلیکای فدک در حدود ۳۵-۱۵ نانومتر است. گرید A4 با اندازه اگلومره‌های پایین و قابلیت توزیع بالا برای صنایع رنگ و پلاستیک و گرید A7 با اندازه اگلومره‌های بالاتر و خاصیت جذب بالا برای صنعت کشاورزی، لاستیک، سیمان و بتن پیشنهاد می‌شود.

با توجه به اینکه نانوسیلیکا به‌عنوان یک ماده اولیه مادر محسوب می‌شود کاربرد وسیعی در صنایع مختلف دارد. این محصول در برخی از صنایع که برای اولین‌بار موردمصرف قرار می‌گیرد منجر به افزایش کیفیت محصول نهایی می‌شود. همچنین استفاده نانوسیلیکا در بعضی از صنایع که جایگزین محصولات وارداتی شده است، ارزش‌افزوده قابل‌توجهی را همراه با افزایش کیفیت برای مشتری به ارمغان آورده است.

این محصول از خوشه‌های به هم پیوسته نانوذرات سیلیکا تشکیل می‌شود و به همین علت نسبت به سیلیکای میکرونیزه دارای مساحت سطح خیلی بالاتر و دانسیته کمتری است. اندازه ذرات پایین محصول منجر به مساحت سطح بالا، دانسیته پایین، قدرت جذب و اتصال بالای محصول می‌شود. تخلخل بالا در این محصول منجر به ایجاد خواص ویژه در کاربرد آن می‌شود. همچنین ذرات پایه این محصول نانویی بوده و خواص آن به‌مرورزمان تغییر نمی‌کند.

در هر صنعت یک یا چند مورد از این خصوصیات منجر به ایجاد خواص ویژه و متفاوت می‌شود. به‌عنوان‌مثال در تولید رنگ، ذرات کوچک محصول براساس مساحت سطح خود مانند یک ساختار شبکه‌ای عمل کرده و منجر به غلظت‌دهندگی و ضدته‌نشینی در رنگ می‌شود.

مواد و فرآیند تولید این محصول براساس تجربه ۱۴ ساله تیم شرکت و بیش از ۸ سال تلاش روی فناوری تولید آن به‌دست‌آمده و در اداره مالکیت‌های صنعتی کشور ثبت شده است. همچنین این محصولات دارای تأییدیه نانومقیاس از ستاد توسعه فناوری نانو است.

شایان ذکر است،‌ مجتمع فناوری‌های نوین فدک سپاهان مجموعه‌ای از گروه‌های تحقیقاتی، تولیدی و اجرایی است که از سال ۱۳۸۳ فعالیت خود را در زمینه تولید مواد شیمیایی پیشرفته آغاز کرد. تولید صنعتی ۸ نوع محصول با فرمولاسیون خاص برای اولین‌بار در کشور و راه‌اندازی مجموعه‌ای از کارخانجات مربوطه ماحصل فعالیت‌های اصلی این هولدینگ دانش‌بنیان تاکنون است. مجتمع فناوری‌های نوین فدک با کسب ۶ جایزه ملی بر روی روش‌های تولید نانوپودرها و سیلیکاهای پیشرفته تنها دارنده دانش فنی تولید صنعتی این مواد ویژه در خاورمیانه است. گروه فدک هم‌اکنون تمرکز خود را روی تولید صنعتی نانوسیلیکا (پودر نانوسیلیس) قرار داده است. تولید این محصول باعث اشتغال‌زایی برای ۸ نفر نیروی متخصص با مدرک بالاتر از لیسانس و ۷ نفر تکنسین و کارگر ساده به‌صورت مستقیم شده است.

هم‌اکنون ظرفیت اسمی فعلی کارخانه ۱۵۰ تن در سال است که با توجه به تسلط مجموعه بر دانش فنی محصول امکان افزایش ظرفیت تولید تا چند برابر در مدت‌زمان کوتاهی وجود دارد.