تولید و تأمین نیاز نانوسیلیکای صنایع با محصول نانوفناوران ایرانی

شرکت دانش بنیان فناوری‌های نوین فدک مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان از سال ۱۳۸۸ به دانش فنی تولید نانوسیلیکا دست یافته و هم‌اکنون این نانوماده را در مقیاس صنعتی تولید می کند. نانوسیلیکا در صنایع رنگ، صنایع لاستیک و صنایع سیمان کاربرد دارد.

نانوسیلیکا در صنایع رنگ به عنوان مات‌کننده و افزایش‌دهنده‌ی غلظت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صنعت لاستیک نانوسیلیکا می‌تواند جایگزین پرکننده شناخته شده‌ی دوده شود. این جایگزینی امکان تولید تایرهای سبز را فراهم می‌آورد که علاوه بر حذف مشکلات زیست محیطی دوده، مصرف انرژی جهت حرکت و میزان صدای ناشی از حرکت را کاهش می‌دهد. در سازه‌های بتنی و ترکیب سیمان وجود سیلیکا به عنوان ماده‌ی پوزولانی باعث ایجاد پیوند‌های مناسب کووالانسی در ترکیب سیمان شده و مقاومت محیطی بتن نهایی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این استفاده از نانوسیلیکا در بتن باعث بهبود خواص سایشی و استحکام ترکیب در کنار کاهش نفوذپذیری و کاهش حجم خشک سیمان می‌شود. علاوه بر موارد ذکر شده، نانوسیلیکا می‌تواند در تولید کاتالیست‌ها، نانوکامپوزیت‌های پلیمری، سرامیکی و فلزی، مواد عایق الکتریکی، بیوسنسورها، سرامیک‌های دندانی و ساینده‌های ویژه مورد استفاده قرار گیرد.

حمیده کلاهدوزان، مدیر تحقیق و توسعه‌ی شرکت فناوری‌های نوین فدک، به ارائه‌ی توضیحاتی در رابطه با محصول این شرکت پرداخت: «سیلیکای نانوساختار و نانوسیلیکا یکی از پرمصرف‌ترین نانومواد در بازار جهانی است. این ماده بر اساس تغییر در ساختار و خصوصیات فیزیکی – شیمیایی خود می‌تواند کاربردهای متفاوتی در صنایع مختلف داشته باشد. این خصوصیات در کنار تجربه‌ی مجتمع فدک در زمینه‌ی تولید مواد شیمیایی پیشرفته باعث شد که این طرح به عنوان یکی از ایده‌های اصلی مجموعه مورد توجه قرار گیرد.»

وی در رابطه با اهمیت تولید این محصول افزود: «شاید سیلیکای نانوساختار از معدود نانوموادی است که در حال حاضر به صورت صنعتی در بازار داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد وسیع آن در بازار‌های متفاوت باعث ایجاد جاذبه‌های تجاری ویژه برای این طرح شده است. تولید این محصول داخلی علاوه بر دسترسی داخلی به دانش فنی این محصول و کارآفرینی باعث ارتقای کیفیت محصول نهایی در بازارهای هدف و کاهش واردات محصول خارجی شده است.»

کلاهدوزان در خصوص عملکرد متفاوت نانوسیلیکا در محصولات صنعتی مختلف گفت: «استفاده از نانوسیلیکا در تولید رنگ‌های اپوکسی باعث ایجاد خاصیت رئولوژیکی و افزایش پایداری نهایی رنگ می‌گردد. در صنعت پلاستیک و نانوکامپوزیت این محصول به عنوان تقویت‌کننده عمل کرده و باعث بهبود خواص مکانیکی محصول نهایی می‌گردد. در صنعت کشاورزی، این نانوماده به عنوان ریزمغذی تامین سیلیسیم استفاده می‌شود.»

به گفته‌ی کلاهدوزان در حال حاضر میزان تولید نانوسیلیکا در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ تن در سال است که در حوزه‌های تولید رنگ و پوشش، کشاورزی، نانوکامپوزیت، پلاستیک، سیمان و بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این شرکت در تاریخ ۲۰ آبان ماه ۹۴ موفق به دریافت تأییدیه‌ی نانو مقیاس از ستاد ویژه توسعه‌ی فناوری نانو برای این محصول گردیده است.